Domowe syropy dla zdrowia i smaku

Tradycyjnie syropy sporządza się z owoców, ziół, kwiatów, warzyw, kory, liści drzew i krzewów, korzeni, nasion i innych roślin o dobroczynnych właściwościach i korzystnym wpływie na organizm. Syropy ziołowe to skoncentrowane herbaty ziołowe, zakonserwowane za pomocą cukru lub miodu. Czasem używa się do konserwacji niewielkiej ilości alkoholu.

Historycznie syropy ziołowe były używane do słodzenia smaku gorzkich ziół leczniczych, aby uczynić je smaczniejszymi do wypicia i przedłużyć ich trwałość. Syropy ziołowe stanowią alternatywę dla nalewek na bazie alkoholu, mogą być bezpiecznie stosowane u dzieci i osób unikających alkoholu.

"Syrop z trzech rodzjów koniczyn" Fot. Monika Więckowska 

Staroświecka nazwa syropu to „ulepek”, która doskonale oddaje jego naturę tj. oszałamiającą słodycz i lepkość. Nazwa ulepek wywodzi się z języka arabskiego, pochodzi od słowa „julep”, które oznacza słodki smak. Natomiast źródłem łacińskiej nazwy syropu - „siropus” są arabskie słowa „siruf”, „siraf”, które oznaczają napój.

Syrop jest lekiem o bardzo starym rodowodzie, zaliczany jest wręcz do najstarszych, płynnych postaci leków. Potwierdzają to pisemne źródła historyczne sprzed ponad kilkuset lat, które dostarczają nam informacji w jaki sposób były wykonywane. W epoce renesansu syropy sporządzano poprzez długotrwałe gotowanie surowców roślinnych (m.in. ziół, kwiatów, korzeni, nasion czy owoców) w wodzie, winie lub occie. Jednak wówczas dodawano do nich mniejszą ilość cukru lub miodu, a tak przygotowane roztwory posiadały mniejszą trwałość. O takich recepturach możemy przeczytać m.in. w „Herbarzu” Marcina Siennika z 1568 r. oraz w „Zielniku” (zwanego Herbarzem, ilustrowana księga o roślinach użytkowych, licząca 1584 strony) Szymona Syreńskiego (Syreniusza) z 1611 r. Przygotowywane wówczas syropy nie wymagały skomplikowanych aparatur i możliwe były do wykonania w warunkach domowych.

Receptura z „Zielnika” według opisu Szymona Syreniusza: „Syrop z piołunu bywa tym sposobem w Aptekach czyniony: biorą pół funta piołunu Ponickiego albo włoskiego abo górnego, róży czerwonej kwiecia cztery łoty, szpiki indyjskiej trzy kwinty soku pigw, wina starego przednie dobrego białego, po pół trzecia funta. To w garncu polewanym przez kilkanaście godzin moczyć, potym warzyć, przecedzić. Drudzy soku tegoż piołunu pół trzecia funta przydają i przez czterdzieści godzin wespół to mocza, warzą do połowice, a przecedziwszy przykładają dwa funta miodu odszumowanego albo tak wiele cukru znowu warzą do zageszczenia syropu. Drudzy po prostu tym sposobem czynią: biorą funt suchego piołunu i warzą we trzech kwaterach wody a w czwartej wina aż do wywrzenia trzeciej części, cedzą i do tego funt miodu odszumowanego przydawszy znowu do zagęszczenia syropu warzą. Syrop piołunowy, pomocny był „zaziębionemu” żołądkowi i wątrobie, pobudzał apetyt oraz wstrzymywał biegunki”.

"Ogród ziołowy" Fot. Monika Więckowska 

„Zielnik” to dzieło życia Syreniusza, jest prawdziwą skarbnicą wiedzy o sposobach wykorzystania zasobów przyrodniczych w dawnej Polsce, powstawało ono w ciągu ponad 30 lat jego praktyki lekarskiej (1580-1610 r.). Zawiera wiadomości o najważniejszych znanych i użytkowanych w Europie Środkowej i Południowej w XVI w gatunkach roślin. Rękopis został ukończony, kiedy autor miał ok. 70 lat. Pod koniec 1610 lub na początku 1611 r., rozpoczął on wydawanie Zielnika.

Klasyczny syrop to roztwór sacharozy w wodnych wyciągach roślinnych (głównie z ziół) lub sokach owocowych. Klasyczne syropy zawierają bardzo dużą ilość cukru, który pełni rolę środka konserwującego, a także maskuje często nieprzyjemny smak substancji leczniczych i ziół oraz ma działanie osłaniające i powlekające błony śluzowe. Zawartość cukru w domowych sokach nie powinna być mniejsza niż 45 %, natomiast za najbardziej optymalne uważa się stężenie 64%. Gotowe syropy coraz częściej są wykonane z dodatkiem cukru w mniejszej ilości (nawet od 10% do 30%). Aby dłużej zachowywały swoją przydatność do spożycia są pasteryzowane.

"Geranium, zioła i kwiaty" Fot. Monika Więckowska 

Domowy syrop sporządzony z niższą zawartością cukru ma krótszą trwałość, należy go bezwzględnie przechowywać w lodówce i to przez dość krótki okres. Aby przedłużyć jego przydatność należy poddać go pasteryzacji. Syrop z małą zawartością cukru przechowywany w temperaturze pokojowej bardzo szybko ulegnie zepsuciu i nie będzie nadawał się do konsumpcji. Cukier, zamiast być konserwantem będzie pożywką dla mikroorganizmów, a na powierzchni syropu może pojawić się pleśń lub syrop zacznie zwyczajnie fermentować. W takiej sytuacji należy go bezwzględnie wylać i absolutnie nie spożywać.

Cukier oprócz właściwości konserwujących w odpowiednim stężeniu działa osłaniająco i powlekająco na błony śluzowe, co łagodzi ból gardła i ataki kaszlu (mowa o syropach z odpowiednich ziół).
Słodziki jak stewia czy ksylitol nie są dobrym zamiennikiem cukru w syropach, nie zastąpią go, poza tym ich cena jest dużo wyższa. Zamiast cukru czasem można ewentualnie użyć miodu, ale należy uważać ze względu na to, że taki syrop dość szybko będzie fermentował. Najlepiej zrobić małą porcję, tyle ile nam potrzeba i szybko zużyć. Syrop na miodzie należy bezwzględnie przechowywać w lodówce i to przez krótki czas, do około dwóch tygodni. Ewentualnie, aby przedłużyć jego trwałość czasem dodaje się do niego alkohol.

Domowe syropy ziołowe sporządza się w celach leczniczych, a także do aromatyzowania i poprawiania smaku przeróżnych dań. Można dodawać je do wody, herbat (ziołowych, czarnych, zielonych), koktajli, jogurtów, twarożków, różnych napoi bezalkoholowych, alkoholowych drinków, robić domowe ziołowe napoje gazowane, lemoniady, kisiele, galaretki, polewać lody, naleśniki, placki, inne desery, słodzić octy lub po prostu jeść łyżeczką.

Najprostszy syrop przygotowuje się na bazie naparu lub odwaru z ziół - po prostu miesza się jego porcję z cukrem (klasyczna proporcja to 64 części cukru na 36 części odwaru). Taką mieszankę należy delikatnie podgrzewać, cały czas mieszając aż do zgęstnienia i całkowitego rozpuszczenia cukru. Gotowy syrop przecedza się przez gęste sito i przelewa do wyparzonych wcześniej butelek (najlepiej z ciemnego szkła), zakręca i przechowuje w chłodnym miejscu, najlepiej w lodówce. Ewentualnie poddaje się je pasteryzacji, aby przedłużyć trwałość.

Syropy lecznicze dostępne w aptekach to najczęściej te stosowane przy przeziębieniu i kaszlu (działające wykrztuśnie lub przeciwkaszlowo), natomiast w sklepach ze zdrową żywnością i innych dostępne są syropy o wyjątkowych smakach i aromatach, służące jako dodatek do wody, herbat, lemoniad czy innych dań. Takie syropy są smaczne i łatwe w użyciu, w zależności od syropu zawierają od 10% do 60% cukru. Przy zakupie syropów smakowych dobrze jest też zwracać uwagę na dodatki, które nie koniecznie służą zdrowiu. Lepiej wybrać syrop z krótką listą składników, bez sztucznych konserwantów, barwników i aromatów. Syropy naturalne bez sztucznych dodatków też mają piękne kolory, zapachy i wspaniałe smaki, po prostu smaki natury.

"Miodunka" Fot. Monika Więckowska 

Rodzaje syropów:

• syrop cukrowy
• syrop smakowy (owocowe, kwiatowe, ziołowe)
• syrop leczniczy
• syrop sztuczny

Rodzaje syropów ze względu na użyty surowiec:
• syropy ziołowe
• syropy kwiatowe
• syropy owocowe
• syropy z warzyw
• syropy z korzeni
• syropy z młodych pędów i pączków
• syropy mieszane

Syrop cukrowy to stężony roztwór cukru w postaci gęstej, lepkiej cieczy. Najczęściej wykorzystywany w cukiernictwie. Syrop cukrowy (simple syrup), można kupić w sklepie lub przygotować samodzielnie w domu. To doskonały dodatek do alkoholowych i bezalkoholowych napojów, takich jak drinki, lemoniada, wino czy nalewka.
Najprostszy syrop cukrowy to woda plus cukier, w proporcji 1:1 (np. 1 szklanka cukru na 1 szklankę wody), czasem robi się syropy 2:1, a niekiedy dodaje się do syropu sok z cytryny lub kwasek cytrynowy, ewentualnie karmel do zabarwienia syropu. Wadą takiego syropu jest bardzo wysoka kaloryczność i brak właściwości odżywczych.

"Piołun" Fot. Monika Więckowska

Syropy ziołowe możemy sporządzać praktycznie z każdego zioła o dobroczynnym wpływie na organizm, z kwiatów, liści, ziół, korzeni, owoców, warzyw oraz nasion.

Syropy - działanie - składnik aktywny 

• syropy o działaniu relaksującym , uspokajającym: zioła takie jak melisa, lawenda, geranium, płatki dzikiej róży, werbena cytrynowa, dziurawiec, kozłek lekarski

• syropy pomocne przy przeziębieniu, kaszlu, gorączce: np. geranium, kwiat lipy, miodunka, kwiat mniszka lekarskiego, sosna (zarówno igły jak i młode pędy), malina, tymianek, hyzop, podbiał, kwiaty bzu czarnego, wiązówka błotna, malina (owoce, liście i gałązki), kora wierzby, babka lancetowata, szałwia, rozmaryn

• syropy o działaniu wykrztuśnym (rozrzedzające śluz i ułatwiające usunięcie nagromadzonej wydzieliny): hyzop, macierzanka, tymianek, lebiodka (oregano), anyż, dziewanna, korzeń omanu

• syropy na gardło i drogi oddechowe o działaniu osłaniającym (powlekającym), nawilżającym i odkażającym: prawoślaz lekarski, malwa czarna, ślaz dziki, rumianek, lipa, maliny, imbir, czarny bez, kwiat: ślazu, czarnej malwy i dziewanny, podbiał pospolity, babka lancetowata, szałwia, lukrecja, miodunka, oregano, hyzop

• syropy wzmacniające odporność: jeżówka, czarny bez, dzika róża, rokitnik, imbir, oregano, kurkuma, cynamon, aronia

• syropy orzeźwiające doskonałe do lemoniad: mięta (różne odmiany), melisa (rózne rodzaje), werbena cytrynowa, trawa cytrynowa, bazylia cytrynowa, bylica boże drzewko (np. odmiana coca cola i cytrynowa)

• syropy wzmacniające serce i układ krążenia: kwiaty głogu, owoce głogu, aronia, ziele serdecznika, kozłek lekarski, dzika róża owoce, melisa lekarska, miłorząb japoński (Ginko biloba)

• syropy o działaniu przeciwbólowym: złocień maruna (zwłaszcza na migreny), imbir, krwawnik, rumianek, melisa, lawenda, geranium, goździki, werbena cytrynowa, wiązówka błotna, kora wierzby

• syropy wspierające drogi moczowe i nerki: żurawina, nawłoć, pokrzywa, liść brzozy

• syropy łagodzące objawy klimakterium: czerwona koniczyna, krwawnik, szyszki chmielu, melisa

"Kwiaty głogu" Fot. Monika Więckowska  

Metody sporządzania syropów:

1. W zależności od surowca syropy można sporządzać różnymi metodami:

• z użyciem wody z dodatkiem cukru lub miodu
• bez użycia wody, tylko z dodatkiem cukru lub miodu
• z niewielkim dodatkiem alkoholu jako środka konserwującego

2. w zależności od temperatury przygotowania

• na zimno (owoce, świeże kwiaty, liście, zioła, korzenie)
• na gorąco

"Bez lilak" Fot. Monika Więckowska 

Podstawowy przepis na syrop ziołowy z wodą i cukrem, na gorąco:

• wybrane zioła (jeden rodzaj lub mieszanka kilku gatunków)
• woda
• cukier biały lub trzcinowy lub miód
• ewentualnie naturalne dodatki: sok z cytryny, limonki, kwasek cytrynowy

Syropy z ziół możemy sporządzać zarówno z ziół świeżych jak i suszonych. W celu przygotowania ziołowego syropu potrzebny jest bardzo mocny napar lub odwar. Możemy zrobić syrop z pojedynczego zioła lub mieszanki ziół o podobnym działaniu (nie łączymy ziół o przeciwstawnych działaniach).
Pierwsza czynność to wybór i zbiór ziół, kwiatów czy innych surowców, następnie mycie i osuszenie (za wyjątkiem kwiatów, tych nie powinno się myć ze względu na utratę cennych pyłków) oraz rozdrobnienie większych części. Tak przygotowane zioła wkładamy do garnka o dowolnej pojemności, lekko je ugniatamy, a następnie zalewamy wrzącą wodą. Wody wlewamy tylko tyle, aby zioła były zanurzone i nie wystawały nad powierzchnię. Chodzi, o to, aby napar był naprawdę mocny i skoncentrowany. Całość przykrywamy pokrywą (aby nie ulatniały się olejki eteryczne z ziół) i odstawiamy do ostudzenia, a następnie wstawiamy do lodówki i trzymamy od 12 do 48 godzin. W międzyczasie dobrze jest całość zamieszać. Po tych 12-48 godzinach całość lekko podgrzewamy i odcedzamy zioła na sicie, mocno je odciskając. Uzyskujemy mocny wywar ziołowy, który łączymy z cukrem. Ilość cukru zależy od naszych preferencji, minimum to 500-600 g na 1 l płynu, klasyczne proporcje to 1:1, a nawet 1:2. Płyn wlewamy do garnka, wsypujemy cukier i powoli podgrzewamy na małym ogniu. Czas podgrzewania zależy od tego czy chcemy syrop zagęścić czy może być bardziej płynny.
Pod koniec możemy dodać sok wyciśnięty z cytryny, limonki lub kwasek cytrynowy, który będzie wzbogacał smak syropu i dodatkowo będzie naturalnym konserwantem.

Syrop (drugi sposób) - szybki sposób przygotowania:

Na początku gotujemy syrop cukrowy, do momentu aż stanie się całkowicie klarowny i takim gorącym syropem zalewamy zioła wraz z pokrojonymi cytrynami (limonkami). Następnie odstawiamy na 24 godziny w chłodne miejsce. Następnego dnia gotowy syrop ziołowy przecedzamy przez sito i ponownie krótko gotujemy. Gorący wlewamy do wyparzonych butelek i natychmiast je zakręcamy. Jeżeli użyjemy mniej cukru to dobrze jest taki syrop zapasteryzować lub przechowywać w lodówce i szybko zużyć.

Podstawowy przepis na syrop ziołowy bez wody, z cukrem, na zimno:

• liście, kwiaty, owoce
• cukier
• słój

Tą metodą możemy zrobić syropy z miękkich owoców (np. maliny, truskawki, żurawina, porzeczka itd.), korzeni (np. chrzan, cebula, imbir, buraki itd.), zioła (np. liście babki lancetowatej, podbiał, kwiaty mniszka itp.) i inne np. zielone orzechy włoskie. Ta metoda znana jest do wieków, stosowana przez nasze babcie.
Do wyparzonego słoja wkładamy warstwami wybrany surowiec, każdą warstwę przesypujemy cukrem (czasem można użyć miodu). Na koniec jeszcze całość lekko ubijamy. Ostatnia warstwa to cukier, wierzch dobrze jest spryskać spirytusem. Taki słój z reguły odstawia się na 7-10 dni w ciepłe i dobrze nasłonecznione miejsce, ale nie zbyt gorące (chyba, że przepis stanowi inaczej). Nastaw należy kontrolować. Czasami należy go trzymać ciemnym miejscu, ale w takim przypadku proces może się wydłużyć.
Kolejny etap zależy od surowca, czasami syrop odstawia się jeszcze w chłodne miejsce na kilka tygodni, a czasami przecedza i zlewa do butelek. Niektóre syropy trzyma się razem z wsadem i konsumuje całość np. płatki mniszka, owoce malin.

"Dzika mięta" Fot. Monika Więckowska 

Zbierając zioła do syropów ze stanu naturalnego zawsze należy pamiętać o podstawowych zasadach:

• unikamy zbioru z miejsc zanieczyszczonych oraz skażonych (nie zbieramy roślin przy ruchliwych ulicach)
• nie zbieramy wszystkich surowców (liści, owoców, kwiatów itp.) z jednej rośliny –weźmy tyle, ile potrzebujemy i zdołamy wykorzystać
• najlepiej zbierać surowce w suche, bezdeszczowe, słoneczne dni
• unikamy roślin porażonych chorobami grzybowymi i ze śladami żerowania szkodników
• należy pamiętać także o tym, że niektóre zioła są objęte ochroną i nie można ich zbierać ze środowiska naturalnego, ani niszczyć.

Przykładowe przepisy:

Syrop z babki lancetowatej - na zimno, bez wody

• liście babki lancetowatej
• cukier
• słoik

Najpierw do słoika wsypuje się warstwę cukru, a następnie dodaje się pierwszą warstwę posiekanej babki lancetowatej, ponownie cukier, babkę lancetowatą. Warstwy powtarzamy, delikatnie ugniatamy aż słoik będzie prawie pełny. Górna warstwa powinna składać się z dużej ilości cukru, ponieważ szczelnie zamyka mieszankę i wydobywa składniki z ziół. Tak wypełniony słoik przechowuje się w ciemnym i chłodnym miejscu przez około dwa miesiące. Następnie syrop można rozpuścić w gorącej kąpieli wodnej, resztki liści odcedzić, a płyn przelać do butelki (najlepiej z ciemnego szkła). Gotowy syrop przechowywać w ciemnym miejscu i chłodnym miejscu.

Syrop z babki lancetowatej sprawdzi się przy przeziębieniu, kaszlu, bólu gardła. Ma działanie antybiotyczne, nie stosuje się go zapobiegawczo, tylko jak jest potrzeba, wtedy stosujemy go do 3 razy dziennie po 1 łyżce syropu. Zawsze należy przyjmować go z umiarem i tylko wtedy, gdy występują objawy przeziębienia. W przeciwnym razie może mieć efekt przeczyszczający.

Syrop z miodem, szałwią i tymiankiem - na zimno, bez wody

• 500 g płynnego miodu
• 20-25 świeżych liści szałwii lekarskiej
• 20-25 gałązek świeżego tymianku

Liście szałwii pokroić na mniejsze kawałki, gałązki tymianku rozgnieść np. za pomocą wałka do ciasta. Zioła wsypać do czystego, suchego słoika o pojemności co najmniej 800 ml. Dodać płynny miód i delikatnie wymieszać. Słoik zakręcamy i odstawiamy w ciemne miejsce na co najmniej sześć do ośmiu tygodni. Następnie zioła odcedzamy, a syrop ziołowo-miodowy przelewamy do małych wyparzonych i suchych słoiczków.

Ziołowy miód najlepiej stosować od razu przy pierwszych objawach kaszlu i bólu gardła. Stosujemy po łyżeczce kilka razy dziennie bezpośrednio z łyżeczki lub rozpuszczamy w filiżance w letniej wodzie lub ziołowej herbacie. Syrop ziołowy można również wykorzystać do lemoniad, a nawet dresingów do sałatek.
Ważne: użyte zioła muszą być całkowicie suche i całkowicie pokryte miodem.

Syrop z dziewanny na kaszel

• 2 szklanki świeżych kwiatów dziewanny
• 1 l wody
• 0,8-1 kg cukru trzcinowego

Świeże kwiaty dziewanny zalewamy wrzącą wodą w garnku, przykrywamy i odstawiamy do ostudzenia, potem wstawiamy do lodówki na 12-24 godziny. Następnego dnia przecedzamy, a płyn wlewamy do garnka i dodajemy cukier. Doprowadzamy mieszaninę do wrzenia, zmniejszamy ogień i gotujemy na bardzo małym ogniu jeszcze przez około pięć minut. Gorący syrop przelewamy do butelek i od razu je zamykamy. Syrop przechowujemy w chłodnym miejscu.

Zażywamy przy kaszlu jedną łyżeczkę dwa do trzech razy dziennie, w postaci czystej lub wymieszanej z ciepłą wodą.

"Bylica boże drzewko cola (Artemisia abrotanum var. maritima)" Fot. Monika Więckowska 

Zdrowy i pyszny syrop cola

• 2-3 garści ziela bylicy boże drzewko cola (Artemisia abrotanum var. maritima)
• 1 garść mięty
• 1 garść melisy
• 1 szczypta mielonej wanilii lub 1/2 wydrążonej laski wanilii
• 1 cytryna bio pokrojona w cienkie plasterki
• 1 pomarańcza bio pokrojona w cienkie plasterki
• 2 łyżki kwasku cytrynowego lub sok wyciśnięty z cytryny/limonki
• 3 litry wody
• 1,5-2 kg cukru

Wszystkie zioła płuczemy, osuszamy, rwiemy na mniejsze części i wkładamy do słoja o pojemności 4 l, zalewamy 3 l letniej wody. Dodajemy wyszorowane i pokrojone: cytrynę i pomarańczę oraz wanilię i kwasek cytrynowy lub sok wyciśnięty z 1 cytryny/limonki.
Słój zakręcamy i odstawiamy w ciepłe miejsce na około 2 dni. Zawartość słoja dobrze jest 2-3 razy przemieszać. Po 2 dniach przecedzić, zioła odcisnąć, a płyn przelać do dużego garnka, dodać cukier. Delikatnie podgrzewać do około 85-90 stopni, ale nie doprowadzać do wrzenia. Trzymać na małym ogniu kilka minut. Gorący syrop zlać do wyparzonych butelek. Przechowywać w ciemnym i chłodnym miejscu. Jeśli odstawimy gotowe syropy na kolejne 1-2 tygodnie, dojrzeją i rozwiną pełnię aromatu.

Syrop cola to wspaniały napój gaszący pragnienie, możemy go rozcieńczyć w wodzie gazowanej lub dodać do ziołowej herbaty.

"Melisa cytrynowa" Fot. Monika Więckowsak 

Pyszny syrop cola przepis 2 (bardzo słodki)

• 60 g ziela bylicy boże drzewko cola (Artemisia abrotanum var. maritima
• 1-2 cytryny bio
• 250 ml wody
• 350 g cukru trzcinowego
• opcjonalnie kakao dla uzyskania koloru

I sposób:
Cytryny umyć, przekroić na pół, wycisnąć sok, a całą skórkę posiekać w blenderze lub za pomocą noża (powinna pozostać grudkowata). Skórkę z cytryny i sok z cytryny zalewamy wodą i odstawiamy na 3 minuty. W międzyczasie ziele bylicy coli opłukać, osuszyć i usunąć zdrewniałe gałązki (są bardzo gorzkie). Na sicie odcedzić pozostałości cytryny, w razie potrzeby dolać wody do 250 ml i przelać do garnka. Dodać cukier trzcinowy i doprowadzić całość do wrzenia (najlepiej pozwolić mu się lekko skarmelizować). Gotować na małym ogniu, często mieszając do momentu aż cukier się rozpuści. Następnie włożyć ziele coli do gorącego roztworu cukru i odstawić w ciepłe miejsce na 12–18 godzin. Po tym czasie przefiltrować, podgrzać i na gorąco rozlać do butelek.

Po rozcieńczeniu syropu wodą mineralną, będzie smakował jak cola.

II sposób:
Pokroić cytrynę w plasterki i umieścić w garnku razem z posiekanymi liśćmi coli i pędami łodyg. Do drugiego garnka wlać wodę i cukier, dobrze wymieszać i zagotować. Powstałym syropem zalać cytryny i ziele, przykryć pokrywką, ostudzić i odstawić do lodówki na 3 dni.
Następnie płyn przefiltrować, doprowadzić do wrzenia. Jeżeli chcemy uzyskać ciemny kolor można dodać kakao. Gorący syrop przelać do gorących, wyparzonych butelek i od razu je zamknąć.

"Macierzanka różana" Fot. Monika Więckowska 

Syrop z 7 ziół

• garść melisy
• garść mięty bergamotowej (cytrusowej lub pieprzowej)
• garść macierzanki
• garść oregano
• kilka listków szałwii lekarskiej
• kilka kwiatów bzu czarnego
• kilka kwiatów lawendy
• 1 l wody
• 1 cytryna bio
• 1 limonka bio
• 600 g cukru

Wodę i cukier mieszamy, a następnie doprowadzamy do wrzenia. Cytrynę i limonkę kroimy w plasterki. Kiedy syrop się zagotuje, zdejmujemy go z ognia, odstawiamy do lekkiego ostygnięcia i dodajemy plasterki cytryny i limonki oraz świeże zioła. Mieszaninę pozostawiamy w zamkniętym słoju w nasłonecznionym miejscu na około 5 dni. Następnie syrop filtrujemy przez płótno (lub filtr do kawy) i ponownie gotujemy. Gorący syrop ziołowy przelać do butelek i przechowywać w chłodnym, ciemnym miejscu. Możemy go dodatkowo zapasteryzować, aby przedłużyć trwałość na wiele miesięcy.

"Mięta bergamotkowa" Fot. Monika Więckiewicz

W gorące letnie dni można wymieszać syrop z gazowaną wodą, Prosecco lub wykorzystać go jako bazę do ponczu. Syrop jest bardzo aromatyczny i pyszny.

Dlaczego warto robić domowe syropy ziołowe?
Domowe syropy ziołowe mogą nam przynieść wiele korzyści dla zdrowia. Poza tym, sporządzając własne syropy możemy kontrolować składniki, których używamy. Domowe syropy nie zawierają sztucznych konserwantów, barwników i innych niezdrowych substancji. Robiąc syrop możemy wybrać nasze ulubione zioła i połączenia smakowe, co pozwala nam na tworzenie unikalnych i smacznych syropów. To fascynujące doświadczenie, sposób na świetną zabawę smakami i zapachami prosto z natury. Ponadto, domowe syropy ziołowe są tańsze w produkcji niż te kupione w sklepie. Takie domowe kolorowe, aromatyczne syropy zapakowane w buteleczki mogą być też świetnym prezentem dla znajomych.

 Przepisy na syropy do Nikity - Moniki Więckowskiej znajdziesz tutaj. 

Bibliografia:
Eisabeth Engler “Heisirup, Kräuterhonig, Oxymel & Co”
Wanda Jackowska “Syropy lecznicze”
Ruta Kowalska “Ziołowe remedia. Syropy”

Formulation and Evaluation of Herbal Syrup Devkar Mohan J*1, Shaikh Shahrukh S. M.1, Amol G. Jadhao3, Miss. Jayshri Sanap4, Prashant A. Patil5
https://receptura.pl/syrop-prosty-sirupus-simplex-sklad-wykonanie-zastosowanie/
Typek J., Płynne postaci leku w renesansowym lecznictwie. Część trzecia, „Aptekarz Polski”:
https://www.aptekarzpolski.pl/wp-content/uploads/2016/02/201507.pdf -online
https://pl.wikipedia.org/wiki/Szymon_Syre%C5%84ski_(Syreniusz)
https://www.lubera.com/de/gartenbuch/thymian-hustensaft-p4628
https://www.salzburgerland.com/de/magazin/hustensaft-aus-fichtenwipfel-thymian-und-spitzwegerich/
https://www.mein-schoener-garten.de/lifestyle/gesund-leben/hustensaft-selber-machen-32171
https://www.greenplantation.pl/a/make-your-own-house-hffee-syrup?srsltid=AfmBOoo33Vadfbq-J2cQQCxRNFzOzsG291QSAsqI9nqPhtCoOxNaQ1bp
https://www.mdr.de/mdr-garten/geniessen/hustensaft-spitzwegerich-sirup-selber-machen-rezept-100.html
https://www.peoples.coop/blog-posts/2019/1/29/herbal-infused-syrups-for-winter-wellness
https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/leki/domowe-syropy-na-kaszel-przepisy-aa-GZFX-Kvcp-62j8.html
https://klaudynahebda.pl/tymianek-zastosowanie-na-kaszel-katar-gardlo-zatoki/
https://www.naturspirit.at/post/2018/08/05/cola-sirup-aus-dem-cola-strauch