Dobrze przyprawione związki kulinarne - dobieranie przypraw

Wszystkim znane i bardzo lubiane - przyprawy. Począwszy od tych najbardziej znanych, jak sól, pieprz, czy papryka po te bardziej egzotyczne i mniej popularne, jak szafran, czy galgant. Ich aromat i smak mogą uczynić cuda z każdą potrawą, a także wspomóc nasze zdrowie! Są paletą mozliwości, kolorów, zapachów...
Ich zastosowanie oraz połączenia z produktami spożywczymi nie są dla większości z nas tajemnicą. Wszyscy wiemy, że do mięsa świetnie pasuje czerwona papryka, do deserów cynamon, a każdą sałatkę urozmaicą suszone zioła!
Jednak czy wiemy jak łączyć przyprawy ze sobą, aby współgrały w każdym daniu? Nie jest to takie proste. Poniżej przedstawiamy kilka wskazówek, jakie przyprawy wybrać, by razem stworzyły cudowne smaki. 

Cały rozdział w świecie przypraw stanowią też bardzo aromatyczne i bogate w smak zioła. Czasem w sklepach możemy spotkać się już gotowymi mieszankami. Najpopularniejszą z nich są

zioła prowansalskie, w których skład wchodzą:
*tymianek, rozmaryn, oregano, cząber, estragon, majeranek, liść laurowy, koper, trybula, mięta.

My przedstawiamy Wam kilka korzystnych połączeń, tak abyście mogli sami skomponować swoją ulubioną mieszankę ziół.

Komponując własne mieszanki przypraw warto zasięgnąć też wiedzy pochodzącej z kuchni św. Hildegardy z Bingen. Była ona wizjonerką, mistyczką i uzdrowicielką, żyjącą w latach 1098-1179. Propagowany przez nią sposób odżywiania oraz życia stanowi bazę wielu prozdrowotnych diet w obecnych czasach. W jej kuchni ogromną rolę odgrywały właśnie przyprawy, z czego znaczna część stanowiły zioła. Część z nich została niestety przez nas zapomniana, m.in.:

Galgant- przyprawa z rodziny imbirowatych; ma piekący, a zarazem lekko słodkawy posmak. Może stanowić zamiennik klasycznego imbiru. Świetnie będzie sprawdzał się w daniach wytrawnych (mięsa, ryby), w połączeniu z czosnkiem, chilli, koprem, tamaryndem, czy cytryną stworzy unikalną kompozycję smaków. W połączeniu z przyprawami korzennymi, takimi jak cynamon, kardamon, goździki, anyż może stanowić również idealny dodatek do deserów (dżemy, ciasta, kompoty).

Bertram- wyglądem jest to roślina podobna do rumianku, jednak w odróżnieniu do rumianku posiada ostry smak. Ta przyprawa również nada daniom charakterystyczny smak, można dodawać ją do zup, czy sosów. Posiada lekko korzenny zapach, zatem idealnie będzie komponował się z innymi przyprawami korzennymi, ale również wanilią.

Hyzop- to krzew o wąskich listkach i kwiatach w kolorze od białego po fioletowy. Jego liście posiadają miętowy aromat oraz silny, gorzki smak. Kwiaty w kolorze białym mają taki sam smak, jak liście, natomiast te fioletowe charakteryzują się nieco łagodniejszym smakiem. Stosuję się go w produkcji, np. gorzkich likierów i nalewek. Posiada on swoje miejsce w Biblii, dlatego dodawano go również do zakwaszanego chleba. Świetnie tez urozmaici smak sałatek owocowych, czy warzywnych. Należy go stosować z umiarem, ponieważ w nadmiarze może spowodować, że jego smak będzie dominował w potrawie. Najlepiej łączyć go z nieco łagodniejszymi przyprawami, np. ziołami.

Macierzanka- to zioło, które może zastąpić oregano, czy majeranek. Stanowi składnik mieszanek ziołowych, które mają na celu wzmocnienie organizmu, np. mieszanka macierzanki z miętą, pokrzywą, mniszkiem, yerba mate, zielem przytuli, nagietka.

Pieprz kubeba- ma cierpki, ostry smak, z posmakiem gałki muszkatołowej. Jest ostrzejszy, niż zwykły czarny pieprz. Można go stosować jako zamiennik zwykłego pieprzu. Stanowi on składnik francuskiej mieszanki quatre-épices. Będzie dobrze współgrał z imbirem, gałką muszkatołową i goździkami.

Jasnota biała- przez wzgląd na właściwości tej rośliny może być ona stosowana zamiennie z pokrzywą. Posiada dość specyficzny gorzkawy smak (który znika po obróbce termicznej). Można ją wykorzystać do przygotowania sosów, np. pesto, ale również jako dodatek do tart, czy warzywnych sałatek. Najlepiej połączyć ją z nieco słodszymi ziołami (np. stewią), aby zneutralizować nieco jej gorzkawy posmak.

Bluszczyk kurdybanek- to niewielka roślina posiadająca ogromne właściwości lecznicze. Ma on delikatny, ziołowy aromat i smak. Poleca się go, jako dodatek do wiosennych twarożków oraz domowego masła ziołowego. Może on zastąpić w kuchni również zioła prowansalskie. Zgrywa się ze smakiem innych ziół, np. orzeźwiającej mięty.

Istnieje również wiele gotowych mieszanek pozostałych przypraw, które wywodzą się z różnych zakątków świata. Zawierają one nietuzinkowe rodzaje przypraw, które w połączeniu ze sobą tworzą unikalne smaki. Takie składy gotowych mieszanek mogą stanowić dla nas również podpowiedź oraz inspirację do tworzenia własnych kompozycji!

Curry - aromatyczna i bardzo popularna mieszanka przypraw kuchni południowo- azjatyckiej, w jej skład najczęściej wchodzą:
*kurkuma, kolendra, imbir, czosnek, chilli, pieprz, cynamon, goździki, gałka muszkatołowa, kardamon, kminek

Garam masala - obok curry równie popularna mieszanka przypraw głównie kuchni indyjskiej, w jej składzie znajdziemy:
*kimenk, gałka muszkatołowa, cynamon, czarny pieprz, chilli, kardamon, koper włoski, kozieradka, kolendra, goździki

Chińska przyprawa 5 smaków - jak sama nazwa wskazuje to przyprawa kuchni chińskiej. W mieszance odnajdziemy pięć smaków, tj. słodki, gorzki, słony, kwaśny i ostry. Aby uzyskać taki efekt najczęściej w skład mieszanki wchodzą:
*anyż gwiaździsty, goździki, cynamon, koper włoski (lub kozieradka), pieprz syczuański

Zatar - to mieszanka przypraw pochodząca z krajów arabskich, składają się na nią:
*sumak, prażone ziarna sezamu, kumin, majeranek (czasem też tymianek i oregano)

Panch Phoron - to bengalska mieszanka 5 przypraw, głównie stosowana w Indiach, Sri Lance, czy Bangladeszu. W jej składzie znajdziemy:
*kozieradka, koper, czarnuszka, kumin, nasiona czarnej gorczycy 

Mieszanka meksykańska- używana głównie do przygotowania dość wyrazistych i ostrych dań, jak chili con carne, czy tacos. Jej skład w zależności od upodobań może być ograniczony, ale również wzbogacony o dodatkowe aromaty. W jej składzie można odnaleźć:
*chili, pieprz cayenne, czosnek, cebulę, paprykę słodką, oregano, kminek, kolendrę, cynamon, goździki

Przyprawa Merken- to mieszanka przypraw wywodząca się z Chile (potocznie zwana indiańską mieszanką, spuścizna po zamieszkujących na południu kraju Indianach Mapuche). Wszystkie składniki są najpierw wędzone, a następnie rozdrabniane i łączone ze sobą, przez co mieszanka ta zyskuje wyjątkową barwę i specyficzny, nieco dymny smak oraz aromat. Odnajdziemy w niej:
*różne odmiany papryk (między innymi cacho de cabra, chili- papryka to główny składnik przyprawy), kolendra, kminek

Shichimi- to mało znana, bardzo specyficzna przyprawa kuchni japońskiej, ma ona ostry smak i stosuje się ją szczególnie do dań gotowanych, między innymi mięs, czy makaronów. Jej skład to:
*pieprz syczuański, mak, ziarna sezamu, imbir, nori, shiso- intensywne, orzeźwiające zioło

Ras el Hanout- to marokańska mieszanka około 30 rodzajów przypraw! W smaku przypomina nieco curry, jednak można w niej odnaleźć więcej ostrych oraz roślinnych aromatów. Jej zastosowanie jest bardzo uniwersalne, zarówno do dań mięsnych, jak i wegetariańskich. Składają się na nią:
*kolendra, kumin, kurkuma, kminek, cynamon, czarny pieprz, czosnek, kardamon, gałka muszkatołowa, imbir, chili, czarnuszka, suszone kwiaty lawendy, suszone pączki róży

Berbere- to popularna etiopska mieszanka przypraw o teksturze raczej ziemistej. Ma dość pikantny smak i najczęściej stosowana jest do marynowania zarówno białych, jak i czerwonych mięs. W jej składzie znajdziemy:
*papryczki chilli, kumin rzymski, kardamon, kolendrę, kozieradkę, goździki, zielę angielskie, czarny pieprz, imbir, gałkę muszkatołową, adżwan (ajowan)

Nie możemy zapominać, że przyprawy to również nośnik słodkiego smaku i wspaniałych aromatów! Dlatego w zestawieniu nie może zabraknąć mieszanek przypraw deserowych!

Mieszanka piernikowa- stosuje się ją do wypieku ciasta piernika, jak i piernikowych ciasteczek oraz przeróżnych świątecznych słodkości, w tym również herbat i napojów. Jest ona bardzo aromatyczna i nadaje wypiekom intensywnego, aczkolwiek bardzo przyjemnego smaku. Jej skład może być nieco modyfikowany, jednak opiera się głównie na przyprawach korzennych, znajdziemy w niej między innymi:
*cynamon, imbir, goździki, kardamon, gałkę muszkatołową, ziele angielskie, anyż, czarny pieprz

Mieszanka przypraw do jabłecznika/szarlotki- szarlotka to jedno z ciast, które próbował chyba każdy, swój wspaniały smak zawdzięcza między innymi aromatycznym przyprawom. W skład mieszanki przypraw do wypieku szarlotki wchodzą:
*cynamon, goździki, gałka muszkatołowa, kardamon, imbir, wanilia

Mieszanka przypraw pumpkin pie- to amerykańska mieszanka przypraw dodawana do bardzo popularnego w USA ciasta dyniowego. Jej skład jest bardzo podobny do przyprawy do szarlotki:
*cynamon, imbir, gałka muszkatołowa, goździki, ziele angielskie lub korzennik lekarski, macis (kwiat muszkatołowy)

Sztuką nie jest tylko połączenie konkretnych przypraw z odpowiedniki produktami spożywczymi, ale również łączenie ich między sobą i tworzenie współgrających kompozycji. Przyprawy to rozdział kulinariów, który wymaga zasobu wiedzy, dotyczącego ich zastosowania. Jednak daje również mnóstwo możliwości do eksperymentowania i wydobywania niepowtarzalnych smaków, do czego wszystkich zachęcamy!

W których daniach najlepiej sprawdzają się dane przyprawy możesz przeczytać w artykule:

Przyprawy, w jakich daniach najlepiej się sprawdzają.

a o właściwościach niektórych przypraw możemy przeczytać w artykułach:

Rozgrzewające, przeciwzapalne przyprawy i ich inne właściwości.

Przyprawy - opis i przepisy.