
Zioła i inne rośliny do domowych herbatek

Zbieranie ziół do domowyca się herbatą z własnego ogrodu/z wakacji/balkonu przez całą zimę jest fantastyczna. Kiedy na zewnątrz robi się zimno i ponuro, nie ma nic bardziej kojącego niż filiżanka ciepłej, pachnącej i kolorowej własnoręcznie skomponowanej herbaty ziołowej, takie wspomnienie letnich dni. Taka herbata nie ma nic wspólnego ze zwykłą czarną lub zieloną herbatą. Jest to raczej napar sporządzony z części roślin, których składniki aktywne rozpuszczają się w gorącej wodzie.
ZE WZGLĘDU NA SPOSÓB DZIAŁANIA MOŻEMY JE PODZIELIĆ NA WIELE GRUP M.IN.:
• uspokajające, relaksujące, antystresowe, na dobry sen: lawenda, ziele dziurawca, rumianek, werbena cytrynowa, trawa cytrynowa, melisa, szyszki chmielu, kozłek lekarski, geranium, płatki dzikiej róży, jiaogulan (Gynostema, ziele długowieczności), kwiat głogu;
• działające przeciwgorączkowo, napotnie: kwiat lipy, kwiat czarnego bzu, wiązówka błotna, kora wierzby, gałązki i liście maliny;
• wzmacniające układ odpornościowy: jeżówka, czarny bez, dzika róża, rokitnik, czystek, imbir, oregano, kurkuma, cynamon, malina, aronia, geranium, cytryna, limonka;
• na przeziębienie, o działaniu rozgrzewającym, antybakteryjnym, przeciwzapalnym, przeciwwirusowym: lipa, szałwia, hibiskus, tymianek, czarny bez, ziele krwawnika, babka lancetowata, jeżówka purpurowa, szałwia, hyzop, rozmaryn;
• moczopędne (wspierające drogi moczowe i nerki): żurawina, nawłoć, pokrzywa, liść brzozy, natka pietruszki, jarzębina, czarny bez, jałowiec, kwiat wrzosu, kwiat bzu czarnego, kwiat kocanki piaskowej, skrzyp;
• wzmacniające serce i układ krążenia: kwiaty i owoce głogu, aronia, ziele serdecznika, kozłek lekarski, dzika róża owoce, melisa lekarska, miłorząb japoński (Ginko biloba, w naparze działa słabiej, lepiej wyciąg alkoholowy), pestki winogron;
• o działaniu przeciwbólowym: złocień maruna (zwłaszcza na migreny), imbir, krwawnik, rumianek, melisa, lawenda, geranium, goździki, werbena cytrynowa, wiązówka błotna, kora wierzby, jiaogulan, mięta, kadzidłowiec (Boswelia), bukwica lekarska;
• łagodzące objawy klimakterium (na menopauzę): czerwona koniczyna, nagietek, krwawnik pospolity, szałwia, melisa lekarska, trawa cytrynowa, szyszki chmielu, dziurawiec, niepokalanek;
• na dobre trawienie i niestrawność: mięta, rumianek, melisa, koper włoski, rozmaryn, szałwia, imbir, kurkuma, kolendra, kozieradka, mniszek, piołun, cynamon, bazylia, ostropest;
• na stawy: znamiona kukurydzy, liść podagrycznika, ziele nawłoci, liść poziomki, liść brzozy, rumianek;
• na gardło i drogi oddechowe o działaniu powlekającym, nawilżającym i odkażającym: rumianek, lipa, maliny, imbir, czarny bez, kwiat: ślazu, czarnej malwy i dziewanny, podbiał pospolity, babka lancetowata, szałwia, lukrecja, miodunka, oregano, hyzop;
• orzeźwiające i odświeżające: mięta (różne odmiany), melisa (różne odmiany- cytrynowa, limonkowa, mandarynowa), werbena cytrynowa, trawa cytrynowa, bazylia cytrynowa;
• świąteczna herbatka: laska cynamonu, imbir, kurkuma, goździki, anyż, wanilia, cytrusy.
SAMODZIELNE PRZYGOTOWANIE MIESZANEK ZIOŁOWYCH – ŁĄCZENIE ZIÓŁ
Zioła są powszechnie dostępne bez recepty, w zasadzie na każdym kroku możemy je kupić (w sklepach z żywnością ekologiczną, sklepach zielarskich oraz aptekach). Z tego też powodu teoretycznie może się nam wydawać, że można z nich korzystać do woli i bez umiaru, że są bezpieczne „bo to przecież zioła i nie zaszkodzą nam”. Niestety nie do końca tak jest. Zrobienie swojej autorskiej mieszanki jest proste, pod warunkiem znajomości podstawowych zasad bezpiecznego stosowania ziół oraz właściwości poszczególnych ziół.
Podstawowe zasady komponowania własnych mieszanek:
• po pierwsze nie łączymy ze sobą ziół o przeciwstawnych właściwościach, gdyż ich działania będą znosić się nawzajem i nie uzyskamy przez to pożądanego efektu. Należy ze sobą łączyć zioła o podobnym działaniu, mając jednak na względzie ich potencjalne właściwości niepożądane;
• mieszanka powinna mieć też określone proporcje. Niektórzy eksperci zalecają łączenie poszczególnych ziół w równych proporcjach, np. po 50 gramów z każdego wybranego ziela. Inni proponują, aby na początek wybrać bazę, którą będą stanowiły 2-3 zioła o najbardziej pożądanym przez nas działaniu. Następnie dobieramy zioła uzupełniające i wzmacniające właściwości ziół bazowych. Na końcu dodajemy surowce, które mają nadać naszej mieszance odpowiednie walory smakowe, aromatyczne i wizualne (np. płatki dzikiej róży), a jednocześnie stanowią bezpieczne połączenie z pozostałymi składnikami;
• przy pierwszych próbach tworzenia własnych kompozycji ziołowych warto opierać się jednak na kilku prostych i sprawdzonych składnikach, lepiej użyć mniej i wypróbować ich działanie na sobie;
• zioła suszone mają zazwyczaj mocniejszy smak niż świeże, ale słabszy aromat;
• ziół suchych używamy mniej niż świeżych;
• im dłużej parzymy zioła, tym mocniejszy otrzymujemy smak naszej ziołowej herbatki;
• herbatki ziołowe pite dla przyjemności należy urozmaicać, nie należy pić takich samych ziół w dużych ilościach i przez długi czas;
• jeżeli chcemy zrobić dłuższą konkretną kurację ziołową należy zasięgnąć profesjonalnej porady w dobrym sklepie zielarskim, u fitoterapeuty, a w przypadku ciąży czy różnych chorób, gdy przyjmujemy leki należy skonsultować taką kurację z lekarzem i sprawdzić czy dany lek nie ma interakcji z danym ziołem;
• nie należy popijać leków ani suplementów diety herbatami; w szczególności herbatami ziołowymi, ponieważ może dojść do interakcji pomiędzy składnikami leków a składnikami herbat i w efekcie nastąpi zaburzenie ich działania.
TEMPERATURA WODY I CZAS PARZENIA
• temperatura: w przypadku większości ziół do sporządzenia naparów potrzebujemy wody o temperaturze około 90-95°C. Taka temperatura powala na wydobycie składników odżywczych z ziół bez niszczenia ich właściwości. Zioła w dzbanku/kubku zalewamy gorącą wodą, przykrywamy i odstawiamy do zaparzenia. Zioła delikatne tj. rumianek, lipa, melisa najlepiej oddają swoje właściwości, smak i aromat w niższych temperaturach, najlepiej zalać je wodą o temperaturze 85-90°C. Natomiast zioła twardsze, o silnych i intensywnych właściwościach tj. imbir, goździki, rozmaryn potrzebują wyższych temperatur około 95-100°C, dopiero wtedy będą uwalniały pełnię swoich dobroczynnych składników.
• czas parzenia: zależy od rodzaju ziół, stopnia rozdrobnienia i twardości surowca. Zioła o delikatnym smaku i zapachu (np. mięta, melisa, rumianek, werbena) potrzebują 5-7 minut na wydobycie swoich właściwości. Natomiast zioła twardsze, o intensywniejszym smaku (np. rozmaryn, szałwia, hyzop) potrzebują dłuższego czasu parzenia 10-15 minut.
• sposób zaparzania: odpowiednią ilość ziół z reguły w przypadku ziół suchych jest to 1-2 łyżeczki ziół na filiżankę (150 ml) umieszczamy bezpośrednio w filiżance lub w szklanym dzbanku z zaparzaczem (dajemy odpowiednią ilość ziół, w zależności od pojemności dzbanka). Gotujemy wodę w czajniku, chwilę czekamy do momentu uzyskania odpowiedniej temperatury do naszych wybranych ziół. Zioła zalewamy, przykrywamy i odstawiamy do zaparzenia na odpowiedni czas (od 5 do 15 minut). Po upływie właściwego czasu wlewamy napar do ulubionych filiżanek lub kubków i delektujemy się smakiem aromatycznego ziołowego naparu. Jeżeli nie mamy dzbanka z zaparzaczem przecedzamy zioła przez sitko.
HERBATKI O DZIAŁANIU RELAKSUJĄCYM, USPOKAJAJĄCYM, KOJĄCE NERWY, NA DOBRY SEN:
Obecnie wiele osób wielokrotnie boryka się z problemami ze snem. Zanim zaczniemy bezpośrednio sięgać po leki, warto najpierw wypróbować naturalne metody i skomponować własną ziołową herbatkę z wykorzystaniem własnoręcznie zebranych ziół lub kupić pojedyncze zioła dobrej jakości np. polskiej firmy Dary Natury. Wiele roślin w naszych ogrodach zawiera składniki, które działają uspokajająco, kojąco, a zawarte w nich substancje pomagają lepiej zasnąć i zapewniają głębszy sen. Można je parzyć i pić, ale można też zrobić ziołowe poduszki (aromaterapia).
Oczywiście problemy ze snem mogą mieć różne przyczyny i wpływa na nie wiele czynników. Jeżeli problemy ze snem utrzymują się przez dłuższy czas, a herbatki ziołowe nie pomagają należy zwrócić się o pomoc do lekarza.
Najlepiej sprawdzają się w takich herbatkach zioła o działaniu uspokajającym, relaksującym, kojącym nerwy tj. melisa, lawenda, rumianek, werbena cytrynowa, dziurawiec, szyszki chmielu, kozłek lekarski, płatki dzikiej róży, jiaogulan (Gynostema, ziele długowieczności), geranium, kwiat głogu i inne.
DODATKI SŁODZĄCE DO HERBATEK ZIOŁOWYCH
Jeżeli lubicie słodsze napary lub chcecie złagodzić goryczkę
(np. z szyszek chmielu, złocienia maruna czy krwawnika) można
dodać do naparów:
miód naturalny
syrop z kwiatów bzu czarnego
syrop z melisy dla wzmocnienia efektu uspokającego
syrop z lawendy
syrop z geranium
syrop z płatków róży
syrop z mniszka
syrop z kwiatów lub owoców głogu
syrop z nawłoci
syrop z koniczyny
syrop klonowy
syrop z agawy
Herbatka ziołowo-kwiatowa poprawiająca nastrój
składniki:
• 2 części mięty
• 1 część werbeny cytrynowej
• 1 część bazylii cytrynowej
• 1 część kwitnącego ziela oregano
• 1 część kwiatów nagietka
stosowanie:
Stosujemy 1 łyżkę mieszanki na 250 ml gorącej wody. Parzymy pod przykryciem około 10 minut. Można dosłodzić miodem. Mięta i werbena cytrynowa odświeżają umysł, bazylia chroni przed stanami zapalnymi, a oregano wzmacnia cały przewód pokarmowy.
Herbata na dobry nastrój
składniki:
• 5 części werbeny cytrynowej
• 3 części mięty ananasowej lub bergamotkowej (lub innej ulubionej)
• 2 części melisy
• 1 część nagietka
• 1 część płatków róży
stosowanie:
Letnia, owocowa herbata ziołowa z kolorowymi kwiatami. Zapewnia dobry nastrój nawet w pochmurne dni. Wsypać jedną łyżeczkę mieszanki na szklankę gorącej wody i pozostawić na 8 do 10 minut do zaparzenia.
Herbata na dobranoc
składniki:
• 6 części melisy
• 3 części rumianku
• 2 części suszonych kawałków jabłek (lub suszonych obierek)
• 1 część kwiatów malwy
stosowanie:
Uspokajająca, relaksująca herbata na wieczorne godziny. Pomaga zasnąć i obiecuje słodkie sny. Stosujemy dwie łyżeczki na szklankę gorącej wody. Pozostawić do zaparzenia pod przykryciem przez około 8 do 10 minut.
Herbata na wieczór uspokajająca i ułatwiająca zasypianie
składniki:
• 2 części szyszek chmielu
• 2 części babki lancetowatej
• 3 części melisy (lub werbeny cytrynowej)
• 2 części rumianku
• 1 część lawendy
• 1 część płatków róży
stosowanie:
Stosujemy około 2-3 łyżki na litr gorącej wody (90-95 stopni). Przykryć i odstawić na 10 minut. Przykrycie herbaty jest ważne, aby olejki eteryczne wróciły do naparu.
Niebieska herbatka wieczorna
składniki:
• 2 części kwiatów lawendy
• 2 części liści babki lancetowatej
• 2 części liści malin lub liści jeżyn
• 1 część melisy
• 1 część chabra
• 1 część stokrotek
stosowanie:
Wszystkie składniki wymieszać i przechowywać w szklanym słoiczku. Parzyć 3 łyżki na 1 litr gorącej wody (90-95 stopni). Przykryć i odstawić na 10 minut do zaparzenia, następnie delektować się smakiem. Przykrycie herbaty jest ważne, aby olejki eteryczne wróciły z parą do herbaty i nie wyparowały.
Herbata relaksacyjna i nasenna
składniki:
• 1 część liści melisy
• 1 część szyszek chmielowych
• 1 część korzenia kozłka lekarskiego (waleriany)
stosowanie:
Ta mieszanka ziół to wspaniały sposób na wyłączenie się, wyciszenie i dobry sen. Najlepiej pić ją wieczorem przed pójściem spać lub w ciągu dnia, gdy chcesz się zrelaksować. Aby przygotować filiżankę herbaty należy zalać łyżkę stołową mieszanki wrzącą wodą i pozostaw do zaparzenia na 10 do 15 minut. W razie potrzeby odcedzić i dosłodzić miodem.
Bibliografia:
„Das große Buch vom Kräutertee“ Simone J. Taschee
„Zdrowie z natury. Kawy i herbaty z łąk i lasów” Katarzyna Mikulska i Artur Bokła
„Vergessene Heiltinkturen” Gabriela Nedoma
https://unkraut-liebe.de/rezepte/abendruhe-kraeutertee-rezept-selber-mischen
https://unkraut-liebe.de/teemischungen/kraeutertee-selber-sammeln
https://www.mein-schoener-garten.de/lifestyle/gesund-leben/teekraeuter-33181
https://www.garten-fraeulein.de/tee-selber-machen/
https://www.kostbarenatur.net/anwendungen-und-inhaltsstoffe/jiaogulan/
https://www.kostbarenatur.net/kategorie/heilpflanzen/
https://www.smarticular.net/diese-gesunden-und-leckeren-teesorten-kosten-dich-keinen-cent/
https://www.paleo360.de/rezepte/kraeutertee/
https://www.smarticular.net/teemischung-selber-machen-regional-wildpflanzen-rezepte/
https://www.wurzelwerk.net/haltbarmachen/doerren/tee-selber-machen/
https://www.medonet.pl/leki,nigdy-nie-lacz-tych-ziol-i-suplementow-z-lekami--anestezjolozka-ostrzega,artykul,48958739.html
https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/leki/dziurawiec-wlasciwosci-i-zastosowanie-aa-j72Y-Xsnm-1dwa.html
Przepisy:
Ziołowa herbatka na dobry nastrój
Artykuł jest opublikowany w magazynie gotuj w stylu eko.pl Nr 30 Zima 2024/25
Aby dodać komentarze
musisz być zalogowany.