Pistacje – zielona siła w królewskiej przekąsce.
Sylwia KaczmarekUśmiechnięte orzechy, szczęśliwe orzechy czy zielone migdały?
Która nazwa najbardziej przypadła Wam do gustu i czy wiecie o jakim produkcie mowa?
O zwykłych pistacjach!
Zwykłych, czy może jednak niezwykłych?
Drzewo rodzące orzechy pistacji jest jednym z najstarszych drzew orzechowych świata. Orzechy pistacjowe są jednymi z dwóch rodzajów orzechów, o których wspomina się w Biblii. Są jednymi z najsmaczniejszych i najzdrowszych orzechów. Stanowi wyśmienitą przekąskę od okoła 9 tys. lat.
Uprawy
Pistacje rosną na drzewach pistacjowych, ukryte w szarawej łupinie, która w trakcie dojrzewania powoli się rozchyla. Drzewa pistacjowe potrzebują specyficznych warunków klimatycznych. Mogą rosnąć tylko tam, gdzie jest długie i upalne lato, a zima łagodna. Uprawiane są głównie w krajach Basenu Morza Śródziemnego (Turcji, Włoszech, Grecji, Hiszpanii), Azji Środkowej oraz w USA w Kalifornii. Na zebranie pierwszych plonów z nowo zasadzonych drzew należy poczekać ok. 7 lat. Natomiast ok. 15-20 lat potrzeba do pełnej dojrzałości drzewa i zebrania najobfitszego plonu. Większość drzewek produkuje rocznie około 30 kg pistacji. Zbiory są sortowane ręcznie, bo pistacje są bardzo delikatne i podatne na uszkodzenia.
Wartość odżywcza
Pistacje, tak jak pozostałe orzechy zawierają wiele cennych składników, ale wyróżniają się spośród innych orzechów, wysoką zawartością białka (ok. 20 %), składników mineralnych (selenu, cynku, potasu, żelaza) i witamin oraz stosunkowo jak na orzechy małą zawartością tłuszczu (ok. 45 %).
Są doskonałym źródłem błonnika, magnezu, fosforu, witaminy B1 (tiaminy). Są tak bogate w tiaminę jak mięso wieprzowe i kilka razy bogatsze niż wołowina. Dodatkowo należy zwrócić uwagę na potas, ponieważ spośród innych orzechów wyróżniają się najwyższą zawartością tego składnika.
Wartości składników w 100 gramach:
Składnik |
Wartość w 100 g |
Referencyjna wartość spożycia |
Selen |
7,0 µg |
55 µg |
Cynk |
2,2 mg |
10 mg |
Potas |
1025 mg |
2000 mg |
Żelazo |
4,1 mg |
14 mg |
Magnez |
121 mg |
375 mg |
Wit. A (ekwiwalent retinolu) |
553 µg |
800 µg |
Witamina B1 |
0,9 mg |
1,4 mg |
Witamina E |
2,3 mg |
12 mg |
Kwas foliowy |
51 µg |
200 µg |
Tłuszcze ogółem |
48,5 g |
70 g |
Nasycone kwasy tłuszczowe |
6,05 g |
20 g |
Jednonienasycone kwasy tłuszczowe |
32,51 g |
|
w tym C 18:1 oleinowy |
32 g |
|
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe |
7,24 g |
|
w tym C 18:2 linolowy (omega-6) |
7,01 g |
|
w tym C 18:3 alfa linolenowy (omega-3) |
0,23 g |
|
Walory zdrowotne
Pistacje, podobnie, jak inne orzechy, wykazują korzystny wpływ na organizm człowieka zagrożony chorobami cywilizacyjnymi. Antyoksydanty zawarte w pistacjach są istotne w profilaktyce nowotworów, cukrzycy, chorób serca, reumatyzmu, osteoporozy, czy choroby Alzheimera.
Według Departamentu Rolnictwa USA porcja pistacji (28 g) posiada więcej antyoksydantów, niż np. filiżanka zielonej herbaty. Pistacje dzięki zawartości luteiny zmniejszają ryzyko utraty wzroku, głównie wywołanej plamką żółtą w procesie starzenia się. Stwierdzono ich korzystne działanie w zakresie poprawy profilu lipidowego i zapobieganiu rozwojowi miażdżycy. Regulują także prawidłowy poziom cholesterolu, a także minimalizują ryzyko wystąpienia stanów zapalnych. Według badań, które w 2012 r. opublikowano na łamach magazynu „The Archives of Internal Medicine” regularne spożywanie pistacji znacząco wspomaga prawidłową pracę serca.
Alergeny
Ich walory można wymieniać w nieskończoność, niestety z wymienionych korzyści nie będą mogły skorzystać osoby mające alergie na orzechy pistacjowe. Alergia pokarmowa to nadmierna reakcja naszego układu immunologicznego na niektóre substancje obecne w pewnych produktach spożywczych. Alergenami występującymi w orzechach są najczęściej białka lub glikoproteidy o masie cząsteczkowej od kilku do kilkudziesięciu kilodaltonów kDa mające zdolność wzbudzania IgE zależnych reakcji organizmu.
Ciekawostki
Chcesz obniżyć rachunki za ogrzewanie tej zimy? Wykorzystaj pistacje. W Indiach, w najzimniejszych miesiącach zimowych, ludzie objadają się pistacjami, które nazywają „gorącym orzechem”. Wierzą, że pistacje dosłownie mają zdolność rozgrzewania człowieka od środka.
W Nowym Meksyku w Alamogordo znajduje się największe drzewo, które rodzi orzechy pistacjowe. Drzewo ma 10 metrów wysokości i służy do promowania pistacjowych sadów.
Pistacje określamy prawdziwie królewskim rarytasem, ponieważ królowa Saby, jednego z największych królestw przedmuzułmańskich na Półwyspie Arabskim, tak je uwielbiała, że zażądała, aby wszystkie pistacje zebrane w jej królestwie były przeznaczone wyłącznie dla niej.
Pistacje to składnik wielu potraw, przepisy z ich wykorzystaniem znajdziesz tutaj.
Pistacje możemy spożywać pod postacią pysznych deserów, lodów, budyni, ciast (serników zarówno pieczonych jak i przygotowywanych na zimno) jako składnik sosów, sałatek, pesto, a nawet zup. Najlepiej prosto z łupinki jako przekąskę. Na rynku dostępne są pistacje prażone i solone oraz nieprażone i nie solone, które zawierają nawet o połowę więcej antyoksydantów. Ostatnio na popularności zyskują kremy w 100 % wykonane z orzechów lub z dodatkiem słodkiego składnika.
Smacznego!
Źródła:
1. Flaczyk E., Kobus-Cisowska J. „Znaczenie orzechów w żywieniu człowieka” Żywność-Żywienia 12.2010 tom 64
2. Kałwa K. „Zdrowy jak orzech” Przegląd gastronomiczny 2018/7-8
3. Pachocka L., Stróżyk A. „Orzechy w codziennej diecie wartości żywieniowe i prozdrowotne” Przemysł Spożywczy 2017/3
4. Baer D.J., Sarah K. and others „Measured energy value of pistachios in the human diet” British Journal of Nutrition (2011)/ 1-6
5. https://bakalie.com/artykul/strefa-wiedzy/pistacjowe-ciekawostki.html
Pistacje posiadają niski indeks glikemiczny- 15.
Orzechy szczęścia, zielona siła, moc antyoksydantów, bogactwo wartości odżywczych :)
Aby dodać komentarze
musisz być zalogowany.