Dieta w ciąży - podstawowe zasady

Wiele kobiet dowiadując się o radosnej nowinie rosnącego w jej brzszku maleństwa zadaje wiele pytań. Jednym z nich jest „Czy istnieje prawidłowa dieta w ciąży?”. Jak to w przypadku diet bywa, nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Każda z nas jest inna, każda ma inne potrzeby, a co za tym idzie, każda dieta powinna być dobrana indywidualnie. Jednak istnieje kilka ogólnych reguł i zasad, którymi może kierować się przyszła mama sięgając po produkty spożywcze oraz przygotowując posiłki.

1.    Wybieraj mądrze
Stoją za tym mądre wybory żywieniowe, tj. jabłko zamiast słodkiego batona, domowy burger zamiast tego z popularnej sieciówki gastronomicznej, owsianka z suszonymi owocami zamiast parówki z majonezem. Sięgaj po produkty różnorodne, z każdej grupy pokarmowej. Przykładowo, w przypadku białka nie sięgaj jedynie po indyka, spróbuj również ryb, jaj, wołowiny, strączków. Liczy się każda spożyta przez Ciebie kaloria i to Ty decydujesz jak zostanie ona wykorzystana przez Twój organizm oraz maluszka.

2.    Zachowaj balans
Jeśli ktoś zapytałby mnie czym jest złoty środek w odżywaniu, to odpowiedziałabym balans. Balans, który przekłada się zarówno na ilość, ale i jakość spożywanych produktów. Jeśli jesteś miłośniczką wypieków – nie odmawiaj ich sobie. Zamiast kupnych, ociekających cukrem i tłuszczem babeczek upiecz te owsiane z ulubionymi dodatkami.

Jednak jakość jedzenia to nie wszystko. Liczy się też ilość. Nie głodź się i nie przejadaj się. Postaw na posiłki o mniejszej objętości, ale spożywaj je regularnie, co 2-3 godziny. To zagwarantuje uczucie sytości.

A co z kaloriami?

Generalne założenia to:
1 trymestr – dotychczasowa kaloryczność nie zmienia się (jesz tyle, ile jadłaś przed ciążą),
2 trymestr – kaloryczność wzrasta o około 360 kalorii dziennie (dorzuć do swojego jadłospisu np. jogurt z owocami i garstką orzechów lub grahamkę z hummusem i warzywami),
3 trymestr – kaloryczność wzrasta o około 475 kalorii dziennie (w ostatnim trymestrze możesz pokusić się o dołożenie do menu jednego pełnego posiłku, np. kaszotto z kurczakiem i warzywami lub rozłożyć te kalorie na kilka przekąsek w ciągu dnia).

Trzymanie się powyższych wytycznych powinno zagwarantować prawidłowy przyrost masy ciała na każdym etapie ciąży, który kształtuje się następująco:

Jeśli chodzi o całkowity przyrost masy ciała powinien on się zamknąć w granicach:
•    13-16 kg dla BMI poniżej 18,5
•    11-13 kg dla BMI 18,5 – 24,9
•    10-11 kg dla BMI 25 – 29,9
•    do 10 kg dla BMI powyżej 30

BMI  to skrót od nazwy Body Mass Index, czyli inaczej indeksu wagi. Jest on wyliczany na podstawie dwóch głównych danych, tj. masy ciała i wzrostu. Pod uwagę bierze się również płeć i czasem wiek. Aby wyliczyć BMI należy podzielić masę ciała podaną w kilogramach przez kwadrat wysokości (wzrostu) podany w metrach. Wynikiem będzie wskaźnik, który interpretujemy według powyższych widełek.

Oczywiście powyższe dane są to wartości orientacyjne, bo jak na samym wstępie wspomniałam, każda z nas jest inna i inaczej przechodzi ten wyjątkowy okres.

3.    Nie jedz surowego mięsa, ryb, jaj oraz produktów niepasteryzowanych
Wszystkie te produkty charakteryzuje jedno – nie zostały one poddane żadnej obróbce termicznej, a zatem potencjalnie mogą znajdować się w nich różne bakterie powodujące nieprzyjemne dolegliwości lub nawet choroby zagrażające życiu Twojego dziecka. Od samego początku ciąży, a nawet już w momencie planowania wyłącz ze swojej diety surowe mięso, ryby, jaja oraz produkty niepasteryzowane.

4.    Myj owoce, warzywa i jaja
To bardzo ważne, aby przed zjedzeniem umyć dokładnie każde warzywo i owoc letnią wodą. Pozwoli to pozbyć się niechcianych substancji, czy bakterii znajdujących się na ich powierzchni. Ta sama zasada tyczy się również jaj, które poddasz obróbce termicznej. Po umyciu tych produktów, zadbaj również o umycie rąk. W ten prosty sposób unikniesz wielu dolegliwości, czy też chorób, takich jak toksoplazmoza oraz salmonella.

5.    Unikaj preparatów z dużą zawartością witaminy A
Nadmiar witaminy A (powyżej 500 IU pochodnych retinoidów) może powodować wady wrodzone u Twojego dziecka i komplikacje z tym związane.

6.    Zadbaj o nawodnienie
Pij około 2 do 2,5 litra płynów dziennie, z czego większość powinna stanowić woda. Możesz sięgać również po napary ziołowe (o ziołach przeczytasz niżej) oraz soki i koktajle (głównie warzywne).

7.    W ciąży postaw na gotowane
Nadmiar surowych warzyw i owoców, chociaż są bogatym źródłem wielu cennych składników, mogą spowodować wzdęcia. W tym okresie o wiele lepiej trawione przez Twój organizm będą produkty gotowane. Obróbka termiczne sprawi również, że pozbędziesz się wielu niepożądanych substancji znajdujących się w surowych produktach.

8.    Z uwagą podchodź do ziół i kawy
Z kawą sprawa nie jest prosta. Wiele różnych badań podaje różne ilości kawy, a w zasadzie kofeiny bezpieczne w ciąży. Jednak dbając o zdrowie swojego maluszka lepiej nie przekraczaj 200 miligramów kofeinny dziennie, co daje 1 filiżankę dobrej jakości kawy.

Zioła w diecie ciężarnej kobiety.

Przedstawiając temat w dużym uproszczeniu unikaj lub nie stosuj: soku z liści aloesu, ziela piołunu, liścia szałwii, kasztanowca, korzenia żeń-szenia oraz ziół szwedzkich.

Natomiast w ograniczonych ilościach możesz pozwolić sobie na:
Melisę – działa uspokajająco
Koper włoski – działa wiatropędnie, poprawia trawienie
Pokrzywę – usuwa obrzęki, działa moczopędnie
Rumianek lekarski – reguluje pracę układu pokarmowego, działa antybakteryjnie i relaksacyjnie
Kolendrę – przyspiesza wchłanianie pokarmu
Kumin rzymski – przyspiesza trawienie

9.    Pamiętaj o śnie i odpoczynku
Jak mantra powtarzane od najmłodszych lat – wyśpij się!

Relaks i regeneracja to nieodzowny element zdrowego trybu życia. Choćby najlepiej skomponowana dieta bez odpowiedniej ilości snu nie wystarczy! A jeśli masz problemy ze snem trzymaj się kilku zasad:
- nie oglądaj TV i ekranów smartfonów przed pójściem spać,
- śpij w wywietrzonym pomieszczeniu, w świeżej pościeli,
- zadbaj o to, by w pokoju było ciemno i nie świeciły żadne diody.
Poczytaj książkę i napij się melisy – to powinno pomóc!

Tak samo jak sen, ważny jest również odpoczynek w ciągu dnia. Ciąża to nie pora na gruntowne porządki całymi dniami, skakanie po taboretach, usilne mycie okien i dźwiganie ciężkich zakupów. Wrzuć na luz! Wszystkie prace domowe rozłóż na części pierwsze i wykonuj je stopniowo, a o pomoc poproś bliskie osoby!

10.    Wprowadź aktywność fizyczną
Kolejna kwestia, która mogłaby się wydawać oczywista. Jednak w przypadku kobiet w ciąży (oczywiście jest to zawsze kwestia indywidualna) aktywność powinna być umiarkowana. Możesz ją ograniczyć do codziennych spacerów (szczególnie w pierwszym trymestrze), a jeśli ćwiczyłaś przed ciążą dostosuj poszczególne ćwiczenia do swojego stanu, tj. nie podwyższaj zbyt mocno tętna, nie skacz, nie podnoś ciężarów i nie wykonuj gwałtownych ruchów. Najlepiej skonsultuj swój trening z trenerem lub fizjoterapeutą.

Wyżej opisane punkty mogłyby dotyczyć każdego człowieka, nie tylko kobiet w ciąży. Są to podstawy zdrowego funkcjonowania, o które w szczególności powinny mieć na uwadze przyszłe mamy. Jednak z pewnością nie wyczerpują one tematu zdrowej diety ciążowej. Skupmy się więc, na poniższych kwestiach.

Dieta na dolegliwości ciążowe
Pewnie wiele z Was przekonało się co oznaczają bardzo popularne dolegliwości ciążowe, tj. zawroty głowy, senność lub mdłości. Zazwyczaj nie świadczą one o niczym złym, a wręcz przeciwnie! Część kobiet dzięki nim dowiaduje się o swoim stanie. Są one jednak nieprzyjemne i na dłuższą metę mogą utrudniać nam normalne funkcjonowanie.

Jak sobie pomóc?

Zawroty głowy - istnieją trzy sposoby, które mogą pomóc w pozbyciu się tej dolegliwości:

odpowiednie nawodnienie,

niedoprowadzanie do uczucia dużego głodu oraz

powolne wstawanie z krzesła lub łóżka, ogółnie zmiany pozycji bez gwałtownych ruchów.

Bóle i stany zapalne dziąseł - niestety, zdarzają się dość często. I jak zawsze warto zadbać o porządne szczotkowanie 2 razy dziennie pastą bez fluoru. Można również zastosować naturalne płukanki jamy ustnej z oleju kokosowego, zaparzonego rumianku czy szałwii. To na co powinniśmy zwrócić uwagę to to aby wyleczyć wszystkie zęby przed planowanym zajściem w ciążę.

Zaparcia - tu z pomocą przyjdzie błonnik, który naturalnie znajduje się na przykład w kaszach oraz suszonych owocach. Odpowiednia ilość wypijanej wody w ciągu dnia również powinna pomóc. A jeśli te sposoby zawodzą możesz sięgnąć po błonnik witalny dostępny w aptekach i sklepach ze zdrową żywnością.

Zgaga - to uczucie, kiedy po smacznym posiłku pali w przełyku. Spróbuj jeść mniejsze porcje, a częściej. Zrezygnuj z pokarmów powodujących zgagę, np. kwaśne i pikantne potrawy, kawa, napoje gazowane. I na koniec pamiętaj, aby nie kłaść się zaraz po zjedzeniu posiłku!

Gazy i wzdęcia – spowodowane są wolniejszą pracą układu pokarmowego. Wprowadź zasady podobne do tych, przy zaparciach (jednak uważaj z ilością błonnika). Zrezygnuj również z pokarmów powodujących wzdęcia, np. fasola, cebula. Wprowadź w swój codzienny rytm aktywność fizyczną, która ułatwi pozbyć się tej nieprzyjemnej dolegliwości.

Suplementacja?
Jednym z najważniejszych suplementów jest kwas foliowy. Powinniśmy go zażywać jeszcze planując dziecko a potem kontynować zażywanie jego w czasie ciąży. Kwas foliowy znajdziesz również w warzywach zwłaszcza zielonych jak i również kaszach i strączkach. Z jakich suplementów korzystać - szczegółowo na to pytanie odpowie Twój lekarz prowadzący, który będzie znał Ciebie oraz stan zdrowia Twój i Twojego dziecka. Jedno jest pewne – nie rób nic na własną rękę, nie kieruj się reklamami i rekomendacjami specjalistów internetowych. Postaw na fachową poradę lekarską.

Podstawowe grupy pokarmowe
Ważne, aby podczas ciąży „z głową” komponować każdy posiłek, tak, aby zawierał zarówno węglowodany, jak i białko oraz tłuszcze. Nie zapominaj o warzywach i owocach, które są źródłem wielu witamin oraz błonnika.
Węglowodany – najlepiej sięgać po te złożone, których źródłem są produkty pełnoziarniste, makarony, ryże, kasze.
Białko – zapotrzebowanie na ten składnik jest indywidualne, jeśli jednak miałoby sie określić ogólną rekomendowaną ilość byłoby to około 1,2 g na 1 kg masy ciała. Dobrym ich źródłem będą jaja, ryby, mięso (drób, wołowina, cielęcina), amarantus, pestki dyni, orzechy włoskie.
Tłuszcze – w ciąży wzrasta zapotrzebowanie na kwasy tłuszczowe (EPA, DHA, olej rybi). Możesz śmiało sięgać po ryby (unikaj tych długożyjących i drapieżników, ponieważ charakteryzują się wyższą ilością zanieczyszczeń chemicznych).

Używki idą w odstawkę
Mogłoby się wydawać, że zupełnie oczywistą kwestią jest rezygnacja z wszelkiego rodzaju używek podczas ciąży, tj. alkoholu i narkotyków. Jednak i w tej kwestii czekają na nas pułapki. Przeanalizujmy hipotetyczną sytuację. Pełnia lata, grill ze znajomymi, wszyscy sączą zimne piwo. Ty jedyna jesteś zmuszona do stronienia od procentów, więc aby nie czuć się wykluczoną sięgasz po piwo bezalkoholowe... pozornie bezalkoholowe. Wystarczy, że alkohol nie przekracza 0,5% całkowitej objętości, a producent śmiało może przylepić etykietę „bezalkoholowe”. A co jeśli wypijesz dwa lub trzy? Istnieją również inne produkty, które w swoim składzie mogą zawierać alkohol, chociaż zupełnie się tego nie spodziewasz. Przykładowo ostatnio bardzo popularna kombucha. Rozwiązanie jest jedno – czytaj etykiety. Udowodniono, że nawet najmniejsze dawki alkoholu czy narkotyków mogą wpłynąć niekorzystnie na Twoje dziecko, zatem nie ryzykuj!

Na koniec - PAMIĘTAJ!
Każda istotna zmiana w sposobie odżywiania lub życia podczas ciąży powinna być skonsultowana z Twoim lekarzem prowadzącym, który na pewno rozwieje Twoje wątpliwości lub skieruje Cię do konkretnego specjalisty.
Jak widać podstawowe zasady diety kobiety ciężarnej nie różnią się zbytnio od generlnych reguł zdrowego żywienia. Oczywiście z kilkoma wyjątkami, o których musimy pamiętać. Dzięki  dobrze skomponowanemu sposobowi odżywiania możemy uniknąć niepotrzebnego stresu i cieszyć się pełnią zdrowia oraz energii przez całe 9 miesięcy!

Jeśli chodzi o całkowity przyrost masy ciała powinien on się zamknąć w granicach:

·         13-16 kg dla BMI poniżej 18,5

·         11-13 kg dla BMI 18,5 – 24,9

·         10-11 kg dla BMI 25 – 29,9

·         do 10 kg dla BMI powyżej 30

Oczywiście powyższe dane są to wartości orientacyjne, bo jak na samym wstępie wspomniałam, każda z nas jest inna i inaczej przechodzi ten wyjątkowy okres.

1.       Nie jedz surowego mięsa, ryb, jaj oraz produktów niepasteryzowanych

Wszystkie te produkty charakteryzuje jedno – nie zostały one poddane żadnej obróbce termicznej, a zatem potencjalnie mogą znajdować się w nich różne bakterie powodujące nieprzyjemne dolegliwości lub nawet choroby zagrażające życiu Twojego dziecka. Od samego początku ciąży, a nawet już w momencie planowania wyłącz ze swojej diety surowe mięso, ryby, jaja oraz produkty niepasteryzowane.

2.       Myj owoce, warzywa i jaja

To bardzo ważne, aby przed zjedzeniem umyć dokładnie każde warzywo i owoc letnią wodą. Pozwoli to pozbyć się niechcianych substancji, czy bakterii znajdujących się na ich powierzchni. Ta sama zasada tyczy się również jaj, które poddasz obróbce termicznej. Po umyciu tych produktów, zadbaj również o umycie rąk. W ten prosty sposób unikniesz wielu dolegliwości, czy też chorób, takich jak toksoplazmoza oraz salmonella.

3.       Unikaj pokarmów z dużą zawartością witaminy A

Nadmiar witaminy A (powyżej 500 IU pochodnych retinoidów) może powodować wady wrodzone u Twojego dzidziusia i komplikacje z tym związane. Zrezygnuj zatem chociażby z wątróbki.

4.       Zadbaj o nawodnienie

Pij około 2 do 2,5 litra płynów dziennie, z czego większość powinna stanowić woda. Możesz sięgać również po napary ziołowe (o ziołach przeczytasz niżej) oraz soki i koktajle (głównie warzywne).

5.       W ciąży postaw na gotowane

Nadmiar surowych warzyw i owoców, chociaż są bogatym źródłem wielu cennych składników, może spowodować wzdęcia. W tym okresie o wiele lepiej trawione przez Twój organizm będą produkty gotowane. Obróbka termiczne sprawi również, że pozbędziesz się wielu niepożądanych substancji znajdujących się w surowych produktach.

6.       Z uwagą podchodź do ziół i kawy

Z kawą sprawa nie jest prosta. Wiele różnych badań sugeruje różne ilości dozwolonej ilości kawy, a w zasadzie kofeiny. Jednak dbając o zdrowie swojego maluszka lepiej nie przekraczaj 200 miligramów kofeinny dziennie, co daje 1 filiżankę dobrej jakości kawy.

Zioła to temat rzeka. Przedstawiając go w dużym uproszczeniu unikaj lub nie stosuj między innymi: soku z liści aloesu, ziela piołunu, liścia szałwii, kasztanowca, korzenia żeń-szenia oraz ziół szwedzkich. Natomiast w ograniczonych ilościach możesz pozwolić sobie na:

Melisę – działa uspokajająco

Koper włoski – działa wiatropędnie, poprawia trawienie

Pokrzywę – usuwa obrzęki, działa moczopędnie

Rumianek lekarski – reguluje pracę układu pokarmowego, działa antybakteryjnie i relaksacyjnie

Kolendrę – przyspiesza wchłanianie pokarmu

Kumin rzymski – przyspiesza trawienie

7.       Pamiętaj o śnie i odpoczynku

Jak mantra powtarzane od najmłodszych lat – wyśpij się! Relaks i regeneracja to nieodzowny element zdrowego trybu życia. Choćby najlepiej skomponowana dieta bez odpowiedniej ilości snu nie wystarczy! A jeśli masz problemy ze snem trzymaj się kilku zasad:

- nie oglądaj TV i ekranów smartfonów przed pójściem spać,

- śpij w wywietrzonym pomieszczeniu, w świeżej pościeli,

- zadbaj o to, by w pokoju było ciemno i nie świeciły żadne diody.

A jeśli lubisz na czymś zawiesić oko to poczytaj książkę i napij się melisy – to powinno pomóc! Tak samo jak sen, ważny jest również odpoczynek w ciągu dnia. Ciąża to nie pora na gruntowne porządki całymi dniami, skakanie po taboretach, usilne mycie okien i dźwiganie ciężkich zakupów. Wrzuć na luz! Wszystkie prace domowe rozłóż na części pierwsze i wykonuj je stopniowo, a o pomoc poproś partnera!

 W  Wprowadź aktywność fizyczną

Kolejna kwestia, która mogłaby się wydawać oczywista. Jednak w przypadku kobiet w ciąży (oczywiście jest to zawsze kwestia indywidualna) aktywność powinna być umiarkowana. Możesz ją ograniczyć do codziennych spacerów (szczególnie w pierwszym trymestrze), a jeśli ćwiczyłaś przed ciążą dostosuj poszczególne ćwiczenia do swojego stanu, tj. nie podwyższaj zbyt mocno tętna, nie skacz, nie podnoś ciężarów i nie wykonuj gwałtownych ruchów. Najlepiej skonsultuj swój trening z zaufanym trenerem lub fizjoterapeutą.

Wyżej opisane punkty mogłyby dotyczyć każdego człowieka, nie tylko kobiet w ciąży. Są to podstawy zdrowego funkcjonowania, o które w szczególności powinny mieć na uwadze przyszłe mamy. Jednak z pewnością nie wyczerpują one tematu zdrowej diety ciążowej. Skupmy się więc, na poniższych kwestiach.

Dieta na dolegliwości ciążowe

Pewnie wiele z Was przekonało się co oznaczają bardzo popularne dolegliwości ciążowe, tj. zawroty głowy, senność lub mdłości. Zazwyczaj nie świadczą one o niczym złym, a wręcz przeciwnie! Przyszła mama dzięki nim dowiaduje się o swoim stanie. Jednak zdaję sobię sprawę z tego, że mogą być one nieprzyjemne i na dłuższą metę utrudniać nam normalne funkcjonowanie. Zatem jak sobie pomóc?

Zawroty głowy - istnieją trzy sposoby, które mi pomogły w pozbyciu się tej dolegliwości: odpowiednie nawodnienie, niedoprowadzanie do uczucia dużego głodu oraz powolne wstawanie z krzesła i zmiany pozycji (bez gwałtownych ruchów).

Bóle i stany zapalne dziąseł - niestety, ale zdarzają się dość często. I jak zawsze warto zadbać o porządne szczotkowanie 2 razy dziennie pastą bez fluoru. Można również zastosować naturalne płukanki jamy ustnej z oleju kokosowego, zaparzonego rumianku czy szałwii.

Zaparcia - tu z pomocą przyjdzie błonnik, który naturalnie znajduje się na przykład w kaszach oraz suszonych owocach. Odpowiednia ilość wypijanej wody w ciągu dnia również powinna pomóc. A jeśli te sposoby zawodzą możesz sięgnąć po błonnik witalny dostępny w aptekach i sklepach ze zdrową żywnością.

Zgaga - to uczucie, kiedy po smacznym posiłku pali w przełyku. Nieprzyjemne, prawda? Spróbuj jeść mniejsze porcje, a częściej. Zrezygnuj z pokarmów powodujących zgagę, np. kwaśne i pikantne potrawy, kawa, napoje gazowane. I na koniec pamiętaj, aby nie kłaść się zaraz po zjedzeniu posiłku!

Gazy i wzdęcia – spowodowane są wolniejszą pracą układu pokarmowego. Wprowadź zasady podobne do tych, przy zaparciach (jednak uważaj z ilością błonnika). Zrezygnuj również z pokarmów powodujących wzdęcia, np. fasola, cebula. Wprowadź w swój codzienny rytm aktywność fizyczną, która ułatwi pozbyć się tej nieprzyjemnej dolegliwości.

A co z suplementacją?

Pewnikiem jest zalecenie suplementacji kwasem foliowym w pierwszych miesiącach ciąży, a nawet na kilka miesięcy przed. Jednak szczegółowo na to pytanie odpowie Twój lekarz prowadzący, który będzie znał Ciebie oraz stan zdrowia Twój i Twojego dziecka. Jedno jest pewne – nie rób nic na własną rękę, nie kieruj się reklamami i rekomendacjami specjalistów internetowych. Postaw na fachową poradę lekarską.

Podstawowe grupy pokarmowe

Ważne, aby podczas ciąży „z głową” komponować każdy posiłek, tak, aby zawierał zarówno węglowodany, jak i białko oraz tłuszcze. Nie zapominaj o warzywach i owocach, które są źródłem wielu witamin oraz błonnika.

Węglowodany – najlepiej sięgać po te złożone, których źródłem są produkty pełnoziarniste, makarony, ryże, kasze.

Białko – zapotrzebowanie na ten składnik jest indywidualne, jeśli jednak miałoby sie określić ogólną rekomendowaną ilość byłoby to około 1,2 g na 1 kg masy ciała. Dobrym ich źródłem będą jaja, chude ryby, mięso (drób, wołowina, cielęcina), amarantus, pestki dyni, orzechy włoskie.

Tłuszcze – w ciąży wzrasta zapotrzebowanie na kwasy tłuszczowe (EPA, DHA, olej rybi). Możesz śmiało sięgać po ryby (unikaj tych długożyjących i drapieżników, ponieważ charakteryzują się dużą ilością zanieczyszczeń chemicznych).

Używki idą w odstawkę

Mogłoby się wydawać, że zupełnie oczywistą kwestią jest rezygnacja z wszelkiego rodzaju używek podczas ciąży, tj. alkoholu i narkotyków. Jednak i w tej kwestii czekają na nas pułapki. Przeanalizujmy hipotetyczną sytuację. Pełnia lata, grill ze znajomymi, wszyscy sączą zimne piwo. Ty jedyna jesteś zmuszona do stronienia od procentów, więc aby nie czuć się wykluczoną sięgasz po piwo bezalkoholowe... pozornie bezalkoholowe. Wystarczy, że alkohol nie przekracza 0,5% całkowitej objętości, a producent śmiało może przylepić etykietę „bezalkoholowe”. A co jeśli wypijesz dwa lub trzy? Istnieją również inne produkty, które w swoim składzie mogą zawierać alkohol, chociaż zupełnie się tego nie spodziewasz. Przykładowo ostatnio bardzo popularna kombucha. Rozwiązanie jest jedno – czytaj etykiety. Udowodniono, że nawet najmniejsze dawki alkoholu czy narkotyków mogą wpłynąć niekorzystnie na Twoje dziecko, zatem nie ryzykuj!

Na koniec - PAMIĘTAJ!

Każda istotna zmiana w sposobie odżywiania lub życia podczas ciąży powinna być skonsultowana z Twoim lekarzem prowadzącym, który na pewno rozwieje Twoje wątpliwości lub skieruje Cię do konkretnego specjalisty.

Jak widać podstawowe zasady diety kobiety ciężarnej nie różnią się zbytnio od generlnych reguł zdrowego żywienia. Oczywiście z kilkoma wyjątkami, o których musimy pamiętać. Dzięki  dobrze skomponowanemu sposobowi odżywiania możemy uniknąć dodatkowej suplementacji i cieszyć się pełnią zdrowia oraz energii przez całe 9 miesięcy!