Kolagen

To jeden z najpopularniejszych suplementów ostatniego czasu. Czy wiesz jaka jest jego rola w organizmie, jak się go pozyskuje i czy stosowanie go jest bezpieczne? Koniecznie przeczytaj ten artykuł!

CO TO JEST KOLAGEN?
Kolagen to białko fibrylarne (inaczej włókniste). To najbardziej rozpowszechnione białko zwierzęce. Stanowi on około 1/3 wszystkich białek w organizmach kręgowców pełniąc głównie funkcje strukturalne. Istnieje co najmniej 28 typów kolagenu. W zależności od rodzaju każdy pełni nieco inną funkcję w organizmie. Najpowszechniejszym jest kolagen typu I, znajduje się on w skórze, ścięgnach i kościach. Następny w kolejności to kolagen typu II, możemy go znaleźć w chrząstce, kolagen typu IV występuje w błonie podstawnej. Pozostałe typy można znaleźć między innymi w mięśniach szkieletowych, w sercu czy jelitach. Kolagen w większości składa się z dwóch aminokwasów: glicyny 33 % i proliny 10 %. Poza tym występują aminokwasy, takie jak 4-hydroksyprolina, 3-hydroksyprolina oraz 5-hydroksylizyna, których nie spotyka się w większości innych białek.

ZNACZENIE KOLAGENU W ORGANIZMIE:
• wiązanie wody w tkankach, hamowanie krwawienia, wspomaganie gojenia się ran, tworzenie blizn i zrastanie się kości po złamaniach
• utrzymywanie strukturalnej integralności tkanek i narządów
• uczestniczy w rozwoju narządów i naprawie tkanek
• zwiększa gęstość kości (połączenia kolagenu z wapniem, magnezem i fosforem w macierzy pozakomórkowej)
• tworzenie interakcji z receptorami wpływając na różnicowanie, adhezję i wzrost komórek.
• zmniejsza aktywność enzymów odpowiedzialnych za stany zapalne i ból.

PRODUKCJA KOLAGENU PRZEZ ORGANIZM CZŁOWIEKA
Kolagen jest białkiem samodzielnie wytwarzanym przez organizm, jednak z wiekiem organizm produkuje go coraz mniej. Już po 25 roku życia jego produkcja zaczyna zwalniać. Szacujesię, że jest to ubytek około 1 % rocznie. Natomiast po 60 roku życia produkcja kolagenu przez organizm zostaje praktycznie zahamowana. Dodatkowo u kobiet menopauza wpływa niekorzystnie na zmniejszenie biosyntezy tego białka.

CZY WARTO WŁĄCZYĆ KOLAGEN DO DIETY?
Suplementy z kolagenem są dobrze tolerowane, a skutki uboczne z reguły nie występują. Jednak przed rozpoczęciem suplementacji należy skonsultować to ze swoim lekarzem. Systematyczne stosowanie preparatów z kolagenem może sprzyjać regeneracji chrząstek stawowych oraz poprawić ogólny wygląd skóry, włosów i paznokci. Nie zaleca się jednak aby stosowały je kobiety w ciąży i kobiety karmiące piersią.

DAWKOWANIE
Aktualnie nie ma oficjalnych wytycznych dotyczących rekomendowanej dawki dziennej dla kolagenu. Przyjmuje się, że 2,5 - 15 gramowa dzienna dawka kolagenu jest bezpieczna i skuteczna. Suplementację kolagenem zaleca się przez około 2 - 3 miesiące. Szczególnie polecane jest stosowanie go w okresie, podczas gdy mamy uraz tkanek zbudowanych z kolagenu.

ŹRÓDŁO KOLAGENU
Źródłem kolagenu są tylko i wyłącznie produkty zwierzęce. W roślinach go nie znajdziemy. Pozyskać go można w dużej ilości z kości, skór, skórek, ścięgien zwierzęcych. Domowym sposobem na zwiększenie ilości kolagenu w diecie jest spożywanie dużej ilości żelatyny powstałej ze zhydrolizowanego kolagenu. Żelatynę możemy uzyskać poprzez długie gotowanie kości i kurzych łapek. Uzyskany wywar jest bogaty w żelatynę. Możemy spożywać go w formie zupy lub przekształcić w formę galarety. Aby zwiększyć przyswajalność kolagenu, warto połączyć go z witaminą C, która bierze udział w syntezie kolagenu typu I. Nie należy również zapominać o witaminie E, która ma za zadanie zapobiegać sztywnieniu włókien kolagenowych. Do suplementacji kolagenu warto również dołączyć MSM (siarkę organiczną), która również bierze udział w jego wytwarzaniu.

RODZAJE KOLAGENU DO SPOŻYCIA
Na rynku można kolagen można spotkać w postaci:
• kapsułek do połykania,
• proszku do rozpuszczenia w wodzie
• gotowego płynu do wypicia.
Kolagen ten najczęściej pozyskiwany jest ze skór bydlęcych, wieprzowych i rybich. Kolagen rybi charakteryzuje się większą przyswajalnością oraz najbardziej zbliżonym składem do kolagenu ludzkiego. Wchłania się nawet 1,5 razy skuteczniej niż kolagen pochodzący od ssaków. Dodatkowo kolagen z ryb cechuje się wysokim poziomem rozpuszczalności. Ostatnią grupą są wypełniacze tkankowe, które stosuje się w postaci iniekcji.

A CO DLA WEGAN?
Tak jak wcześniej było wspomniane w świecie roślin nie występuje kolagen. Stosując dietę wegańską bądź wegetariańską ważne jest aby spożywać codziennie odpowiednie ilości białka, aby w ten sposób wspomóc naturalną produkcję kolagenu w organizmie. Nie należy również zapominać o spożywaniu dużej ilości owoców i warzyw zawierających składniki takie jak witamina A, C, E oraz flawonoidy wykazujące właściwości wspomagające syntezę kolagenu i zwalniające proces jego rozkładu. W produktach roślinnych występuje izoflawon o nazwie genisteina. Ma on korzystny wpływ na poziom kolagenu w skórze, spowalniając następujące z wiekiem ubywanie kolagenu z organizmu. Bogate w genisteinę są rośliny strączkowe między innymi soja czy ciecierzyca. Genisteina zawarta jest również w innych roślinach, między innymi w czerwonej koniczynie.

ZASTOSOWANIE KOLAGENU
Kolagen ma zastosowanie w wielu przemysłach. Między innymi w skórzanym czy spożywczym, ale również kosmetycznym i farmaceutycznym. Skóra garbowana to tak naprawdę wyprawiony kolagen. Preparaty kolagenowe w przemyśle kosmetycznym można podzielić na trzy główne kategorie: preparaty przeznaczone do zastosowania na skórę na przykład w postaci kremów do stosowania na twarz, czy mydeł do ciała, nutraceutyków, czyli suplementów diety zawierających w swoim składzie kolagen.

Rytuał laminowania włosów:

Chcesz mieć lśniące i gładkie włosy jak z salonu?
To nic trudnego, zalaminuj włosy w domu!

Zhydrolizowany kolagen w postaci żelatyny idealnie sprawdzi się do domowej pielęgnacji włosów. Laminacja galaretką (żelatyną) poprawi wygląd i kondycję pasm zniszczonych i matowych. Włosy te zostaną pokryte warstwą, która ochroni je przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi.

POTRZEBUJESZ: odrobinę żelatyny, gorącej wody, ulubionej odżywki do włosów, ręcznik, czepek i ok. 60 min.
PRZYGOTOWANIE: Ten proteinowy zabieg wykonujemy według proporcji: 1 łyżkę żelatyny mieszamy z 1 łyżką gorącej wody. Po wymieszaniu dodajemy 2 łyżki odżywki. Ilość galaretki, wody i odżywki dostosuj do długości i gęstości swoich włosów. W przypadku włosów średniej długości należy użyć około 2-3 łyżki galaretki. Uzyskaną mieszankę nakładamy na umyte włosy na 30 minut. Najlepiej założyć na nie czepek i ręcznik. Wyższa temperatura ułatwi działanie żelatynie. Następnie całość spłukujemy wodą i suszymy.

Autor artykułu: Patrycja Matecka - Departament Jakości Bio Planet

Artykuł jest opublikowany w magazynie gotuj w stylu eko.pl Nr 26 Jesień 2023