26 / 08 / 2021

Acerola

Acerola

To rekordzistka pod względem zawartości witaminy C. Ten niewielki super owoc wielkości wiśni podbija świat, dzięki swoim prozdrowotnym właściwościom.

Acerola (Malpighia emarginata) inaczej zwana wiśnią Barbados pochodzi z Karaibów, ale można ją spotkać także w Ameryce Północnej, Środkowej i Południowej (Amazonia) oraz Azji. Najwięcej aceroli uprawia się w Brazylii, Meksyku, Teksasie i na Florydzie. Zainteresowanie acerolą pojawiło się w 1946 r., kiedy po przeprowadzeniu badań, okazało się, że zawiera ogromne ilości witaminy C i przeciwutleniaczy.

Acerola jest wieloletnim, wiecznie zielonym krzewem osiągającym do 4 m wysokości. Część jadalną rośliny stanowią niewielkie, kuliste, czerowonobordowe owoce o żółtym i soczystym miąższu, charakteryzujące się kwaśnym i cierpkim smakiem.

DLACZEGO ACEROLA JEST TAKIM CENNYM OWOCEM?
Acerola charakteryzuje się niską kalorycznością (32 kcal / 100 g) oraz wysoką zawartością witamin, głównie witaminy C i związków przeciwutleniających (chlorofil, karotenoidy, związki polifenolowe: kwercetyna, rutyna, antocyjany). W 100 g owoców średnio znajduje się aż 1000 – 4500 mg witaminy C! Wystarczy zjeść zaledwie trzy owoce, aby pokryć dzienne zapotrzebowanie na ten składnik. Dla porównania, uważane dotąd za bogate źródła witaminy C zawierają znaczne mniejsze jej ilości: czarna porzeczka – 181 mg / 100 g, cytryna – 53 mg/100 g. Warto wiedzieć, że witamina C z aceroli jest lepiej przyswajalna niż syntetyczny kwas askorbinowy. Ponadto, acerola zawiera witaminę A, E, z grupy B, składniki mineralne (potas, wapń, żelazo, fosfor), błonnik pokarmowy (1,1 g / 100 g), węglowodany (3,6 – 7,8 g / 100 g) i białko (0,2 – 0,8 g / 100 g), w tym aminokwasy: alanina, seryna, prolina, GABA, kwas asparaginowy.

Świeże owoce aceroli są trudno dostępne, ale zawsze można sięgnąć po sproszkowaną acerolę, który możemy kupić w sklepach ze zdrową żywnością. W badaniach zleconych przez firmę Bio Planet, przeprowadzonych w zewnętrznym akredytowanym laboratorium, wykazały, że w 100 g proszku z aceroli, zawartość witaminy C wynosi aż 18400 mg! Jedna łyżeczka proszku (2 g) dostarczy nam ok. 370 mg witaminy C!
Ponadto, proszek zawiera sporo białka – 7,9 g, węglowodanów – 84 g i błonnika – 9 g. Warto sięgnąć także po sok NFC z aceroli. NFC oznacza, że sok jest bezpośrednio tłoczony, nie z koncentratu. Sok NFC odznacza się wyższą wartością odżywczą w porównaniu do soku otrzymanego z koncentratu. Za ciemnoczerwoną barwę aceroli odpowiadają antocyjany i karotenoidy. Zawartość karotenoidów w aceroli wynosi 371 – 1881 mg / 100 g, zaś antocyjanów – 3,79 – 59,74 mg / 100 g. Wykazano, że sok z aceroli zawiera aż 17 karotenoidów, z czego najwięcej β-karotenu.

Na zawartość związków przeciwutleniających mają wpływ różne czynniki, m.in. warunki uprawy, czynniki, klimatyczne, stopień dojrzałości rośliny, obróbka termiczna i warunki przechowywania. Wykazano, że niedojrzałe owoce zawierają dwukrotnie więcej witaminy C, w porównaniu z owocami dojrzałymi. Na zawartość witaminy C w owocach ma wpływ również obróbka termiczna. W badaniach udowodniono, że podczas obróbki termicznej zmniejsza się zawartość tego składnika, dlatego lepiej nie poddawać owoców długotrwałej obróbce cieplnej.

Dojrzałe owoce aceroli szybko fermentują, są bardzo delikatne i źle znoszą transport oraz długotrwałe przechowywanie, w związku z czym wymagają szybkiego przetworzenia (w soki, sproszkowane liofilizowane owoce, mrożone koncentraty).

NA CO POMAGA ACEROLA?
Wysoka zawartość przeciwutleniaczy w aceroli chroni organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, tym samym zapobiegając starzeniu się skóry oraz powstawaniu nowotworów. Witamina C wspomaga funkcjonowanie układu odpornościowego, łagodzi objawy przeziębienia, przyspiesza gojenie się ran oraz zapobiega powstawaniu stanów zapalnych. Acerolę można wykorzystać w leczeniu anemii, gdyż witamina C zwiększa wchłanianie żelaza. Zawarte w owocach antocyjany w połączeniu z witaminą C wzmacniają naczynia krwionośne, zapobiegając powstawaniu żylaków, zmniejszają ryzyko miażdżycy i wykazują działanie kardioprotekcyjne. Ponadto, wraz z karotenoidami usprawniają mikrokrążenie w obrębie gałki ocznej, wykazując korzystny wpływ na wzrok. Wykazano, że związki polifenolowe wyizolowane z owoców działają także hipoglikemicznie, w związku z czym mogą zmniejszać ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2.

DLA KOGO ACEROLA?
Owoce aceroli często spożywa się w formie sproszkowanej i tabletek, celem uzupełnienia niedoboru tej witaminy w organizmie. Acerola polecana jest osobom dorosłym, starszym, dzieciom, a nawet kobietom w ciąży, jednak należy zachować umiar, gdyż witamina C spożywana w bardzo dużych dawkach nie jest zalecana dla każdego. Acerola polecana jest także sportowcom, osobom przemęczonym i narażonym na stres, gdyż zwiększa sprawność fizyczną i umysłową. Szczególną ostrożność powinny zachować osoby z chorobami nerek i wątroby oraz osoby uczulone na lateks, który produkuje krzew aceroli.

WSZECHSTRONNE ZASTOSOWANIE
Acerola zyskała szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym. Na rynku dostępne są owoce sproszkowane (liofilizaty), soki, zakwasy i napoje z acerolą (izotoniczne, kombucha) oraz suplementy diety (kapsułki, tabletki do ssania, preparaty witaminowe). Sok z aceroli można spożywać po rozcieńczeniu z wodą lub dodać do soku, lub napoju. Zalecana dzienna dawka soku to 10 – 50 ml. Ekstrakty z aceroli w formie suplementów diety oraz liofilizaty zawierają największą ilość witaminy C, spośród wszystkich produktów wytworzonych z tego owocu. Liofilizat z aceroli wytwarzany jest z wysuszonych przez zamrażanie owoców, dzięki czemu zachowuje cenne witaminy i składniki mineralne. Ze względu na dobrą rozpuszczalność z liofilizatu można przygotować orzeźwiający napój idealny na upalne dni bądź dodać do jogurtu, koktajlu, smoothie, sałatek lub deserów. Zalecana dzienna dawka proszku z aceroli to 0,5 – 1 łyżeczka. Coraz częściej przy produkcji kosmetyków wykorzystuje się ekstrakty z aceroli, które dzięki dużej zawartości antyoksydantów, w tym witaminy C zapobiegają starzeniu się skóry oraz wspomagają syntezę kolagenu. Ponadto, dzięki inhibicji melanogenezy poprawiają koloryt skóry. Ekstrakty najczęściej dodaje się do toników, kremów rozjaśniających i przeciwzmarszczkowych oraz balsamów i olejków.

MASECZKA Z ACEROLĄ
Szczególnie polecana dla cery naczyniowej, suchej, ze zmarszczkami, jednak mogą stosować je również osoby z cerą mieszaną i tłustą. Maseczkę można samodzielnie przygotować w domu, poprzez wymieszanie proszku z aceroli z wodą. Ważne, aby konsystencja była gęsta, jednolita i bez grudek. Tak przygotowaną papkę nałożyć na twarz, a po 15 minutach spłukać letnią wodą. Aby maseczka była jeszcze bardziej nawilżająca, zamiast wody można użyć kwasu hialuronowego, dowolnego olejku (jojoba, z amarantusa) lub soku z aloesu.

WARTO WIEDZIEĆ:
• Owoce aceroli zawierają aż 90 razy więcej witaminy C od pomarańczy!
• 1 szklanka soku z aceroli (200 ml) dostarcza tyle samo witaminy C, co 5 kg truskawek, 5,5 kg pomarańczy, 2,3 kg papryki czy 32 szt. kiwi.

PRZYKŁADOWE PRZEPISY Z ACEROLĄ