Kasza jaglana - stare nowe dobro narodowe

Kasza jaglana produkowana jest z prosa należącego do najstarszych uprawianych roślin. Azja i Europa cieszyły się tym zbożem w starożytności. Chleb z prosa piekli Mongołowie, Tatarzy i narody kaukaskie. W Polsce kasza jaglana była popularyzowana w okresie międzywojennym, ale ziemniaki i inne zboża wyparły ją z naszych stołów. Na szczęście jagła powróciła i coraz częściej jest wplatana w nasze menu (czasami wręcz buduje się na niej dietę). Potrawy na bazie kaszy jaglanej, płatków, mąki jaglanej są zdrowe, smaczne i lekkostrawne. Mogą ją również spożywać osoby mające problemy z nietolerancją glutenu. Należy zwrócić jednak uwagę na to, czy zakład produkujący ma odpowiednie certyfikaty, pozwalające na bezpieczne spożywanie produktów bezglutenowych. Kasza jaglana powstaje z omłóconych i wyczyszczonych nasion prosa, uprzednio pozbawionych twardej łuski.

Właściwości kaszy:

• jako jedyna z nielicznych  kasz jest zasadotwórcza, a nie kwasotwórcza, jak większość spożywanych przez nas pokarmów;

• produkt lekkostrawny, dostarczający wartościowe białko (zawiera 10 – 14% białka) i energię w postaci węglowodanów złożonych;

• jest źródłem wielu witamin i substancji mineralnych:
• witaminy z grupy B wspomagające pracę jelit
• lecytynę, odpowiadającą za pamięć
• zawiera potas, wapń, fosfor, żelazo i miedź
• krzemionkę, korzystnie wpływającą na wygląd paznokci, skóry, włosów, jak i na kondycję stawów
• saponiny, dzięki którym wykazuje działanie przeciwalergiczne i przeciwzapalne. Niestety saponiny nadają lekko gorzkiego posmaku, a ich nadmiar może utrudniać trawienie oraz przyswajanie mikroelementów, dlatego zaleca się płukanie kaszy przed spożyciem.
• bogactwo witamin i substancji mineralnych pozwala rekonwalescentom i osobom osłabionym szybciej powrócić do zdrowia;

• wspomaga trzustkę, wątrobę i nerki (ma działanie moczopędne);

• wspomaga układ sercowo-naczyniowy, pobudza procesy krwiotwórcze;

• równoważy pracę żołądka i trzustki;

• usuwa z organizmu nadmiar wilgoci, będący przyczyną chorób górnych dróg oddechowych;

• zalecana zwłaszcza na chore oskrzela i mokry odrywający kaszel;

• jest przeciwwagą dla produktów śluzotwórczych, takich jak: nabiał, cukier i banany (szczególnie w okresie zimowym);

• wykazuje działanie antywirusowe;

• ze względu na swoją lekkostrawność i łagodność smaku doskonale wkomponowuje się w dziecięce menu.

I sposób 

1. Prażymy kaszę jaglaną na patelni lub w garnku (kilka minut mieszamy suchą kaszę na małym ogniu, uwaga - nie przypalić).

2. Następnie zalewamy kaszę wrzątkiem i odlewamy spienioną wodę. W ten sposób pozbywamy się smaku goryczki, prażenie kaszy wzmacnia jeszcze bardziej jej rozgrzewające nasz organizm właściwości.

3. Zalewamy kaszę jaglaną wrzątkiem w stosunku 1:3 (np. na 1 szklankę kaszy 3 szklanki wody) doprowadzamy do wrzenia, przykrywamy pokrywką, ustawiamy na najmniejszym ogniu i tak pod przykryciem bez mieszania gotujemy przez ok 15-20 min. Gotujemy do momentu pojawienia się na powierzchni kaszy "dziurek".

4. Gdy mamy jeszcze chwilę czasu, możemy odstawić przykryty garnek z kaszą, wtedy „dojdzie” pod przykryciem. Można ją również zawinąć w koc.

5. Aby kasza była sypka należy dodać wodę w proporcji 1:2.

II sposób 

1. Sposób przygotowania jest nieco szybszy i nie przypalimy kaszy. Kaszę jaglaną zalewamy wrzątkiem, zagotowujemy, mieszamy i odlewamy spienioną wodę. Czynność możemy powtórzyć, jeśli kasza jest jeszcze niewystarczająco przepłukana.

2. Następnie postępujemy jak wyżej.

3. Zalewamy kaszę jaglaną wrzątkiem w stosunku 1:3 (np. na 1 szklankę kaszy 3 szklanki wody) doprowadzamy do wrzenia, przykrywamy pokrywką, ustawiamy na najmniejszym ogniu i tak pod przykryciem bez mieszania gotujemy przez ok 15-20 min. Gotujemy do momentu pojawienia się na powierzchni kaszy dziurek.

4. Gdy mamy jeszcze chwilę czasu, możemy odstawić przykryty garnek z kaszą, wtedy „dojdzie” pod przykryciem. Można ją również zawinąć w koc.

5. Aby kasza była bardziej sypka należy dodać wodę w proporcji 1:2.

Kasza w ten sposób ugotowana stanowi doskonałą bazę do innych potraw.

Kasza jaglana z jabłkiem

1. W garnuszku ścieramy jabłko, dodajemy odrobinę wody i gotujemy na małym ogniu przez kilka minut.

2. Następnie dodajemy odrobinę cukru kokosowego/syropu klonowego/syropu z agawy lub miodu

3. Możemy również dodać przyprawy tradycyjne: cynamon, wanilię  lub ostre w smaku: kurkumę, papryczkę, kardamon

4. Zawartość garnuszka z jabłkiem mieszamy z kaszą jaglaną (podgrzewamy, jeśli dodajemy wystudzoną kaszę) i przekładamy na talerz lub do miseczek.

5. Potrawę ozdabiamy tym, czym mamy, np.: owocami (morelami, bananami itp.) lub bakaliami (migdałami, rodzynkami). 

Przepis ten szczególnie polecany dzieciom. Danie jest proste w wykonaniu, tak naprawdę wystarczy kasza i jabłko. Ma lekko kwaśny i słodki smak. Do gotowania kaszy jaglanej możemy dodać plaster świeżego imbiru (wzmocni to jeszcze rozgrzewające działanie potrawy). Do gotującego się jabłka możemy dodać suszone owoce takie jak morele, figi, daktyle i rodzynki. Spowoduje to, że nie będziemy musieli dosładzać potrawy. Nasze danie możemy jeszcze wzbogacić jagodami goji, morwą białą i wszelkiego rodzaju orzechami i pestkami. Możliwości jest dużo, wszystko zależy od tego, co lubimy albo co mamy w domu, a jagła będąca bazą potrawy będzie dobroczynnie wpływać na nasz organizm.

Kasza jaglana dla kuracjuszy 

1. Kaszę jaglaną zalewamy wrzątkiem, zagotowujemy i odlewamy spienioną wodę.

2. 1 szklankę kaszy jaglanej zalewamy 3 szklankami wywaru z warzyw.

3. Gotować pod przykryciem 20 min.

4. Lekko posolić i dodać łyżeczkę masła. 

Wywar może być z warzywami.

Kasza jaglana z olejem lnianym i jogurtem

Do ugotowanej uprzednio kaszy dodajemy łyżeczkę oleju lnianego i jogurt naturalny. Możemy przystroić potrawę owocami lub bakaliami. Kasza jaglana maskuje smak oleju lnianego i dlatego możemy go przemycić w dziecięcej diecie.

Kaszę jaglaną można przyrządzać również z mlekiem, dodając mleko do ugotowanej już kaszy lub gotować opłukaną wcześniej kaszę w mleku na małym ogniu (pamiętając o tym, że kilkakrotnie powiększa swoją objętość podczas gotowania). 

Kaszę jaglaną polecamy również do dań głównych, jako zastępnik makaronu, ziemniaków lub innych kasz. Bardzo dobrze komponuje się z mięsem, warzywami i sosami, może być dodatkiem do zupy (np. krupniku). 

Inne przepisy z kaszą jaglaną, znajdziesz tutaj. 

Kasza jaglana ma również zastosowanie w kosmetyce. Zawiera dużo krzemu, który wpływa korzystnie na nasze włosy, paznokcie i skórę. Jagłę można stosować jako składnik maseczki lub peeling. 

Przy zakupie kaszy jaglanej należy zwrócić uwagę na jej jakość. Ma to wpływ na jej smak i wartości odżywcze. Ponadto kasza jaglana zawiera w sobie stosunkowo dużo tłuszczu, zatem otwarta i z dostępem wilgoci, po dłuższym czasie jełczeje.