Natka pietruszki - rodzimy superfoods
Sylwia KaczmarekNatka pietruszki – fascynujące odkrycie
„Cudze chwalicie, swego nie znacie” - pietruszka zwyczajna to roślina należąca do rodziny selerowatych, występuje zarówno w formie uprawnej, jak i dzikiej. Posiada znakomite walory smakowe, idealnie wpisuje się w świat kulinariów, wspiera organizm w prawidłowym działaniu.
Co dokładnie kryje w sobie nać pietruszki?
Rodzimy superfoods
Do grupy superżywności zaliczane sa produkty korzystne dla zdrowia, charakteryzujące się wysoką wartością odżywczą.
Natka pietruszki zawiera:
• beta – karoten (ponad 5000 µg w 100 g), witaminy z grupy B i K, wapń, magnez, kwas foliowy, potas, fosfor, cynk, miedź, mangan, błonnik;
• chlorofil, znany ze swoich właściwości oczyszczających i tonizujących organizm człowieka. Dzięki zawartości chlorofilu oraz flawonoidów natka, ma silne działanie antyoksydacyjne; chlorofil przyczynia się również do stymulowania wzrostu komórek czerwonych krwi (erytrocytów).
Dzięki zawartości korzystnych składników natka pomaga łagodzić nerwobóle, działa moczopędnie, pomaga w leczeniu kamicy moczowej, świetnie wpływa na wzrok i cerę. Zielone listki poprawiają trawienie, przynoszą ulgę przy gwałtownej fermentacji w jelitach, odtruwają organizm.
Idealne połączenie: witamina C i żelazo
Już jeden pęczek natki zaspokoi dzienne zapotrzebowanie na witaminę C (177 mg/100 g). Witamina C nie tylko wzmacnia odporność, ale też wspomaga wchłanianie żelaza, w które natka również obfituje (5 mg/100 g). Roślinne źródła żelaza są gorzej przyswajalne, niż żelazo hemowe (produkty mięsne). Jeśli jednak połączy się żelazo roślinne z witaminą C uzyskuje się znacznie lepszą wchłanialność. Dzięki idealnemu połączeniu witaminy C i żelaza, natkę pietruszki wykorzystuje się we wspomaganiu leczenia i zapobiegania anemii.
Nieoceniona przyprawa
Kto z nas nie kocha prawdziwie wiosennego aromatu zielonej pietruszki? Natka, podobnie, jak inne warzywa o zielonych jadalnych liściach, ma wszechstronne kulinarne zastosowanie, dlatego nie traktujmy jej tylko jako dodatku smakowego do potraw. Jest jednym z najczęściej używanych warzyw w polskiej kuchni. Możemy z nią naprawdę uczynić kulinarne cuda. Włączmy do diety nieco więcej natki niż kilka listków do ziemniaków czy zupy. Zmiksowana z oliwą i innymi dodatkami utworzy pyszne pesto które można jeść z makaronem lub na kanapkach. Wyśmienita do koktajli, kiedy zblendujemy ją z owocami i odrobiną wody. Koktajle posiadające w składzie natkę pietruszki stanowią potężny zastrzyk energii i zdrowia. Świeżą siekajmy i dodawajmy do sałatek, past do pieczywa, dań z ryżu, gulaszów, spaghetti, kaszy, zup. Posypujmy zupy, placki, omlety, kanapki. Natka pietruszki, to główny składnik takich dań jak argentyński zielony sos Chimichurri lub libański Tabbouleh (przepisy na dole strony).
Dodawajmy natkę do wszystkiego!
Dodanie natki pietruszki to niezwykle prosta metoda, dzięki której szybko urozmaicimy niemal każde danie i dodamy mu apetyczności. Natką możemy ożywić nawet zwykłą jajecznicę.
Świeża, czy suszona?
Oczywiście świeża! Wtedy ma najlepszy i najbardziej aromatyczny smak, najcenniejsza jest właśnie taka świeżo zerwana, co najlepiej zapewni własna uprawa, bo natkę możemy sobie wyhodować nawet na parapecie. Gdy kupimy natkę w pęczku, trudniej zachować świeżość. W zimnej wodzie wytrzyma w dobrym stanie 2–3 dni, natomiast w lodowce trochę dłużej. W tym celu umyty i otrzepany z wody pęczek należy owinąć ręcznikiem kuchennym i położyć w najcieplejszym miejscu lodówki. Nie możemy jej mieć jednak w postaci świeżej cały rok, dlatego musimy ją sobie zapewnić. Natkę możemy ususzyć lub zamrozić, żeby zawsze mieć ją pod ręką. Przy zamrażaniu nie traci swoich walorów.
Świeżą natkę najlepiej dodać do potraw o krótkim czasie ogrzewania, zaś suszoną do dań poddawanych dłuższej obróbce.
Olejki eteryczne
Nać pietruszki zawiera lotne olejki, w tym ok. 20% to mirystycyny, ok. 10% to apiole oraz inne, m.in. terpeny. Mirystycyna i apiole posiadają właściwości moczopędne, łagodzą skurcze oraz wzdęcia, jednak przy większym spożyciu mogą działać stymulująco oraz halucynogennie. Jednak żeby pietruszka dała takie rezultaty, potrzebne byłyby naprawdę bardzo duże jej ilości. Nie zaszkodzi jednak kobietom w ciąży, karmiącym oraz małym dzieciom zachować ostrożność.
Nie tylko ozdoba
Natka pietruszki bardzo często pełni rolę ozdoby potraw, ale jej właściwości sprawiają, że zdecydowanie zasługuje na więcej! Nadaje potrawom specjalnego, wyrazistego smaku i zapachu. Warto stosować ją w swojej kuchni i dodawać nie tylko do rosołu.
Czy wiesz że?
- Natka jest niskokaloryczna, 1 pęczek dostarcza 25 kcal
- 1 pęczek natki zaspokoi dzienne zapotrzebowanie na witaminę C
- Jest moczopędna – pomaga w walce z obrzękami
- Natka to symbol świeżości, młodości i dobrego humoru
- Neutralizuje ostre zapachy, wystarczy przegryźć kilka listków, by odświeżyć oddech, np. po zjedzeniu czosnku, żucie listków poleca się również palaczom, ponieważ poprawia nieświeży oddech
- Jest solidnym filarem kuchni francuskiej, zawiera się w tzw. „bouquet-garni” razem z liściem laurowym i tymiankiem
- Pietruszka to jedno z warzyw, które niwelują znużenie i wspomagają koncentrację, wprawia w dobry nastrój i łagodzi stres, dlatego powinny o niej pamiętać osoby, które pracują na wysokich obrotach, pod presją czasu
- Podobno sok z roztartych w palcach liściach natki pomaga na ukąszenia komarów i innych insektów. Wystarczy posmarować nim miejsce ukłute przez owada. Spróbujesz?
- Botanik żyjący w XVII w. uważał, że sam zapach pietruszki „posila pamięć i mózg”!
W poniższych daniach pietruszka odgrywa kluczową rolę. Spróbuj to hity nie tylko dlatego, że znajdziesz w niej natkę ale dlatego że są smaczne, zdrowe i proste w wykonaniu.
Składniki:
1 pęczek natki pietruszki
garść świeżego szpinaku
1/2 szkl. orzechów nerkowca lub migdałów blanszowanych
2-3 ząbki czosnku
100 ml oliwy
50 g parmezanu (sprawdzi się również wegański parmezan)
sól i pieprz do smaku
Przygotowanie: Do wysokiego naczynia wkładamy wszystkie składniki, miksujemy. Doprawiamy do smaku solą i pieprzem (jeśli dodaliśmy parmezan uważajmy z solą). Podajemy tak jak pesto bazyliowe: z makaronem, grzankami, do przyprawienia zupy warzywnej, itp.
CHIMICHURRI – ARGENTYŃSKI SOS PIETRUSZKOWY
(przepis klasyczny)
Składniki:
1 pęczek natki pietruszki, bez łodyżek
3 ząbki czosnku
1 garść liści świeżego oregano
2 łyżki czerwonego winnego octu
5 łyżek oliwy z oliwek
1 papryka chili, bez ziaren
½ łyżeczki soli
Przygotowanie: Świeże składniki umieszczamy w blenderze i mielimy. Dodajemy ocet i oliwę, dokładnie mieszamy. Odstawiamy na 20 min, żeby smaki się przegryzły. Podajemy do mięsa z grilla, szaszłyków, świetnie pasuje także do warzyw z grilla.
Tabbouleh
Składniki:
1/2 szklanki drobnej kaszy bulgur
2 pomidory
2 szalotki
1 pęczek mięty
2 duże pęczki natki pietruszki
1/2 szklanki oliwy z oliwek
1 mały ząbek czosnku
sok z 1/2 cytryny
1/2 łyżeczki soli
pestki granatu (opcjonalnie)
Przygotowanie:
Kaszę wsypujemy na sitko i przelewamy zimną wodą tak długo, aż woda będzie czysta, a większość skrobii wypłukana. Gotujemy w małej ilości wody do wchłonięcia płynu, studzimy i przesypujemy ją do miski.
Pomidory kroimy w centymetrową kostkę i razem z sokiem wykładamy na kaszę. Szalotkę siekamy i razem z sokiem z cytryny dodajemy do kaszy z pomidorami. Dokładnie mieszamy i odstawiamy.
Od pietruszki odcinamy łodygi, samą natkę kroimy bardzo drobno ostrym nożem. Tak samo kroimy miętę, dodajemy do miski. Dodajemy pozostałe składniki i delikatnie, ale dokładnie mieszamy. Gotową sałatkę możemy posypać pestkami granatu.
BOUQET GARNI (BUKIECIK ZIOŁOWY)
Składniki:
2-3 gałązki pietruszki
1 duży listek laurowy – najlepiej świeży
1 gałązka tymianku
mały por
Przygotowanie: Bouqet garni używamy do przyprawiania zup, warzyw i duszonych mięs. Składniki wiążemy białą nicią bawełnianą, wkładamy do garnka z potrawą i gotujemy/dusimy. Kiedy potrwa jest gotowa przyprawy wyjmujemy.
Źródła:
1. Czarniecka – Skubina E., Korzeniowska R. „Sekrety smaku Przyprawy i zioła - zastosowanie w gastronomii. Przegląd gastronomiczny 5/2017
2. Czerwińska D. „Zioła w kuchni” Przegląd gastronomiczny 1-2/2016
3. Czerwińska D. „Gramy w zielone” Przegląd gastronomiczny 6/2017
4. Piętka A. „Polskie superfoods” Przegląd piekarski i cukierniczy 2/2019
5. Hovari L.J. „Flavonoid aglycons in foods of plant origin” Acta Alimentaria 29 (4) / 2000
6. Tablice wartości odżywczych pod red. H. Kunachowicz
7. https://lokalnyrolnik.pl/blog/pietruszka-wlasciwosci-zdrowotne-korzenia-natki (dostęp 10.11.2019 r.)
Artykuł jest opublikowany w magazynie gotuj w stylu eko.pl Nr 20 WIOSNA 2022
Aby dodać komentarze
musisz być zalogowany.