Cebula! Czy warto ją jeść, przecież doprowadza nas do łez?

Cebula (Allium cepa L.) - dwuletnia bylina z rodziny liliowatych (Liliacea). Jest cenionym warzywem ze względu na swoje właściwości lecznicze i smakowe. Jej walory znane są od czasów starożytnych. Smak i aromat doceniły wszystkie kuchnie świata. Jest łatwa w uprawie i w przechowywaniu. Chyba nie ma kraju, gdzie nie występowałoby to warzywo. Można ją jeść na surowo i po obróbce termicznej. W Polsce to jedno z najtańszych warzyw. Polacy najbardziej upodobali sobie cebulę o żółtej suchej łusce. Cebula bywa ciężkostrawna dlatego dobrze dodawać do niej zioła np.: imbir, majeranek, kminek, miętę, oregano, bazylię, cząber, koper.

Cebula pomaga w wielu schorzeniach i dolegliwościach.

Jest naturalnym środkiem bakteriobójczym, przeciwreumatycznym, antyseptycznym, przeciwszkorbutowym, przeciwzakrzepowym.

Leczy skórę, wzmacnia paznokcie (dzięki sporej zawartości siarki), pomaga uporać się z infekcją, jest środkiem lekko nasennym, obniża poziom cukru we krwi, wzmaga pracę nerek, jelit, wątroby, układu nerwowego. Jest środkiem moczopędnym. Ułatwia trawienie produktów mącznych. Utrzymuje w równowadze pracę gruczołów wydzielania wewnętrznego.

Pomocna przy anginie, awitaminozie, biegunce, grypie, katarze, kamicy żółciowej, zapaleniu krtani, zakłóceniu wzrostu włosów.

Zupa cebulowa pomaga usunąć skutki picia alkoholu.

Z cebuli przygotowuje się lecznicze nalewki, wino, syrop lub gotuje ale także je się ją na surowo.

Zewnętrznie wspomaga w leczeniu brodawek, czyraków, migren, odmrożeń, oparzeń, uśmierza: ból, ukąszenie osy oraz odstrasza komary.

Surowe plastry cebuli przykłada się na bolące miejsca w postaci okładów. Po ukąszeniu owadów, usunięciu żądła należy pocierać zaczerwienione miejsce przez 1-2 minuty kawałkiem cebuli.

Syrop jest pomocny w kaszlu i przy stanach grypowych.

Cebulę należy obrać, pociąć w plastry, na przemian układać z miodem (lub ewentualnie cukrem). Warstwa cebuli, warstwa miodu lub cukru możemy również dodać czosnek dla wzmocnienia działania syropu. Zostawić na kilka godzin aby cebula puściła sok. Pić 5 łyżeczek na dzień w podzielonych dawkach.

fot. Anita Zegadło

W 100 gramach cebuli znajduje się:

wartość energetyczna 40 kcal 
tłuszcz 0,10 g
białko 1,10g
węglowodany 9,34 g
woda 89,11g

Witaminy: C, B1, B2, B3, kwas pantotenowy, B6, foliany, cholinę i witaminę E i K.
Makroelementy: fosfor, wapń, magnez, potas, sód.
Mikroelementy: fluor, żelazo, miedź, cynk, mangan, selen.

Cebula jest także źródłem flawonoidów, fruktooligosacharydów, terpenów a także antyoksydantów. Chroni organizm przez działaniem wolnych rodników. Jednym z flawonoidów występującym w cebuli jest kwercetyna, która zmniejsza ryzyko wystąpienia zawału serca oraz arteriosklerozy, korzystnie wpływa na szczelność i elastyczność naczyń krwionośnych. Spożywanie warzyw bogatych w kwercetynę zapobiega powstawaniu zakrzepów, rozpuszcza istniejące.

Oligomery fruktozy (fruktany) występujące w cebuli budzą duże zainteresowanie ponieważ wywierają pozytywny wpływ na nasze zdrowie. Zalicza sie je do prebiotyków, które pozytywnie wpływają na mikroflorę jelita grubego, pobudzając rozwój dobroczynnych bakterii takich jak Lactobacillus i Bifidobactetium.

Dlaczego krojenie cebuli powoduje łzawienie?

Podczas krojenia naruszamy strukturę komórkową cebuli. Ze zniszczonych komórek uwalnia się naturalny gaz łzawiący. Następuje reakcja chemiczna - po uszkodzeniu tkanki cebuli, enzym allinaza powoduje rozkład alliiny - aminokwasu zawierającego siarkę do allicyny - siarkoorganicznego związku chemicznego o charakterystyczny, ostrym, dławiącym zapachu. Jest to związek lotny i gdy wraz z powietrzem dotrze do oczu, rozpuści się w płynie łzowym i powstaje kwas siarkowy. Nasz organizm próbuje wtedy go rozcieńczyć i produkujemy więcej łez.

Wśród metod spowalniających ten proces, jest włożenie cebuli przed krojeniem do zimnej wody, która osłabi działanie substancji drażniących lub umieszczenie cebuli na chwilę w zamrażalce. Innym sposobem jest zblanszowanie cebuli w temp. 70 - 80 stopni i szybkie schłodzenie. Enzymy przestają działać powyżej 60 st. C a sama cebula zachowuje smak.

Kto nie powinien jeść cebuli?
Mimo, że cebula cechuje się znakomitymi właściwościami leczniczymi, jej nadmiar może być szkodliwy w przypadku ciężkich chorób nerek, wątroby, żołądka czy serca.

Przekrojona, łatwo się utlenia i po dłuższym czasie przechowywania może stać się toksyczna.

Nie trzymamy jej też w lodówce.

Zalety cebuli dla zdrowia są niezaprzeczalne, ale nie przepadamy za zapachem pozostającym po jej przygotowywaniu i spożywaniu.

Brzydki zapach cebuli z ust można usunąć żując 2-3 ziarnka kawy, natkę pietruszki lub zjadając jabłko. Z dłoni zapach cebuli pomaga usunąć woda z solą lub amoniakiem (2 łyżki na litr wody). Natarcie dłoni roztworem pomoże zniwelować przykry zapach.

Polecamy przepis na Francuską zupę cebulową

Cebulę można wykorzystać również do tak wykwintenego dania jak:

"Cebulowe niespodzianki" Dorota Woźniak Twins Pot

 Przepisy z wykorzystaniem cebuli znajdziesz tutaj.

fot. Anita Zegadło

https://pl.wikipedia.org/wiki/Cebula_zwyczajna
http://www.dodr.pl/III/4/2/3/4/23/0913.pdf
http://www.pttz.org/zyw/wyd/czas/2006,%202(47)%20Supl/07_Grzelak.pdf
"Apteka Natury" Jadwiga Górnicka str. 104

Artykuł wydrukowano w magazynie zima 2020/21 Gotuj w stylu eko.pl

Pobierz PDF