Kaszki zbożowe

Kaszki odgrywają ważną rolę w żywieniu niemowląt i małych dzieci, zaraz po mleku matki, ale mogą być spożywane także przez młodzież, osoby dorosłe i w starszym wieku. Kaszki są szczególnie polecane osobom, które mają problem z gryzieniem (osoby starsze, po zabiegach dentystycznych) i będącym na diecie lekkostrawnej.

DLACZEGO KASZKI SĄ JEDNYM Z PIERWSZYCH POKARMÓW PRZYJMOWANYCH PRZEZ DZIECI? KIEDY JE WPROWADZAĆ?
Uważa się, że zaraz po mleku matki do jadłospisu niemowlaka powinno wprowadzać się kaszki, jako jeden z pierwszych stałych pokarmów. Kaszki są lekkostrawne, delikatne i odżywcze. To doskonałe źródło energii, białka, błonnika i węglowodanów złożonych, które z powodzeniem zastąpią porcję mleka w codziennym menu dziecka. Chociaż niektóre kaszki zawierają alergen – gluten, zaleca się, aby podawać je już po ukończeniu 4. miesiąca. Pierwszą kaszkę można podać w 5 miesiącu, jeśli dziecko karmione jest mlekiem modyfikowanym. W przypadku karmienia piersią zaleca się, aby kaszkę podać dopiero w 6 miesiącu. Na etykietach kaszek możemy znaleźć informacje odnośnie do przeznaczenia kaszek dla dzieci w określonym wieku, np. po 4., 6., 8. lub 10. miesiącu.

JAKA KASZKA NAJLEPSZA?
Zaleca się, aby pierwsza kaszka była jednoskładnikowa, bez wyraźnego smaku, bez dodatku cukrów i owoców, o gładkiej konsystencji, pozbawionej grudek i cząstek, aby zapobiec zadławieniu. Po podaniu kaszki należy obserwować reakcję dziecka i stopniowo podawać inne kaszki pod względem smaku, zapachu i tekstury. Dziecku można podawać kaszki z różnych rodzajów zbóż, aby dieta była bardziej urozmaicona. Ważne jest, aby nie podawać kilku produktów w zbyt krótkim czasie. Dziecko ma czas, aby poznać nowe smaki a rodzic zaobserwować jak maluch reaguje na nowy posiłek.

Wybierając kaszki powinniśmy kierować się składem produktu, sposobem wytworzenia, pochodzeniem i oznaczeniami informującymi nas o tym, że produkt jest przeznaczony dla dziecka w danym okresie jego życia.

Niestety wiele kaszek dostępnych na sklepowych półkach zawiera niezdrowe dodatki np. cukier. Istotne jest, aby zbyt szybko nie wprowadzać cukru do diety dziecka, aby mogło poznać naturalny smak wszystkich potraw i wykształcić dobre nawyki żywieniowe.

W zależności od sposobu przetworzenia, wyróżnia się kaszki wymagające gotowania i kaszki typu instant. Kaszki błyskawiczne nie wymagają gotowania i są szybkie do przygotowania. Wystarczy do gorącej wody lub wody z mlekiem o temp. powyżej 50 °C wsypać kaszkę, zamieszać, poczekać aż napęcznieje i przestygnie do temp. ok. 37 °C i jest gotowa do spożycia. Zależnie od instrukcji na opakowaniu, kaszkę można też gotować ok. 3-5 minut na małym ogniu, wystudzić i podawać dziecku. Tak przygotowane kaszki można wzbogacić o cenne składniki poprzez dodatek proszków lub soków owocowych/warzywnych bogatych w witaminę C (witamina C ułatwia wchłanianie żelaza; dodatek soku lub proszku nadaje smak i barwę kaszkom) oraz olejów roślinnych (rzepakowy, słonecznikowy) bogatych w nienasycone kwasy tłuszczowe. Istotne jest także wzbogacanie kaszek w witaminy z grupy B (zwłaszcza B1-tiamina), wit. A i D, które odgrywają ważną rolę w prawidłowym rozwoju dziecka. Dla najbardziej wymagających mam powstały kaszki bio dla dzieci w jakości Demeter.

RODZAJE KASZEK
Kaszki powstają w wyniku przemiału ziaren zbóż, najlepiej pełnoziarniste (pszenica, owies, proso, orkisz, ryż, kukurydza). Mogą być jednoskładnikowe lub wieloskładnikowe, wyprodukowane z kilku rodzajów zbóż.

Kasza manna – otrzymywana z ziaren pszenicy, o drobnej granulacji i biało kremowym zabarwieniu. Charakteryzuje się delikatnym smakiem, jest lekkostrawna i zawiera gluten. Jest dobrym źródłem potasu, żelaza, magnezu, miedzi, cynku i witamin z grupy B.

Kaszka orkiszowa – wytwarzana z ziarna pszenicy orkisz, o delikatnym, lekko orzechowym smaku i kremowym zabarwieniu. Jest dobrym źródłem białka, węglowodanów, nienasyconych kwasów tłuszczowych, witamin
A, E i z grupy B oraz składników mineralnych (żelazo, magnez, fosfor, wapń). Gluten zawarty w kaszce orkiszowej jest lepiej tolerowany niż gluten w kaszce z pszenicy zwyczajnej.

Kaszka owsiana – otrzymywana z ziaren owsa, o lekko kremowym zabarwieniu i delikatnym smaku. Jest dobrym źródłem białka, zdrowych kwasów tłuszczowych (zawiera go nawet trzykrotnie
więcej niż inne kaszki), antyoksydantów, błonnika rozpuszczalnego – beta glukanu, witamin z grupy B, potasu, magnezu, fosforu, wapnia, miedzi.

Kaszka ryżowa – otrzymywana z ziaren ryżu, o białym zabarwieniu, naturalnie bezglutenowa. Jest źródłem węglowodanów złożonych, białka, błonnika, witamin z grupy B, magnezu, żelaza,
potasu, fosforu, miedzi, selenu i cynku.

Kaszka jaglana – wytwarzana z prosa, lekkostrawna i bezglutenowa, o jasnożółtej barwie. Jest źródłem białka, magnezu, żelaza, potasu, krzemu, witamin z grupy B i kwasu foliowego.

Kaszka kukurydziana – otrzymywana z obłuszczonego ziarna kukurydzy, o żółtej barwie. Charakteryzuje się delikatnym smakiem, jest naturalnie bezglutenowa i lekkostrawna. Dostarcza węglowodanów złożonych (skrobia), miedzi, selenu, witamin z grupy B, karotenoidów.

KASZKI W JAKOŚCI DEMETER DLA WYMAGAJĄCYCH MAM
Demeter jest znakiem jakości żywności, przyznawanym produktom wyprodukowanym metodami ekologicznymi w gospodarstwach biodynamicznych. Kupując żywność oznaczoną tym znakiem mamy pewność, że została wytworzona zgodnie z najwyższymi standardami jakości, bardziej rygorystycznymi w porównaniu z przepisami unijnymi regulującymi produkcję ekologiczną. W przetwórstwie żywności opartej na standardach Demeter stosuje się metody umożliwiające zachowanie pełnej wartości odżywczej surowców rolnych. Niedopuszczalne są procesy takie jak: sterylizacja i homogenizacja mleka oraz stosowanie większości dodatków do żywności (np. kwas cytrynowy, preparaty enzymatyczne). Dopuszcza się stosowanie jedynie 13 naturalnych dodatków (ekstrakty, wyciągi roślinne). Kaszki posiadające certyfikat Demeter są produktami naturalnymi, niskoprzetworzonymi oraz wyprodukowanymi z przestrzeganiem najwyższych standardów, w sposób zrównoważony i przyjazny środowisku.

Autor artykułu: Marta Kowalska - Departament Jakości Bio Planet S.A

Przepisy:

PLACKI Z KASZKI MANNY BLW

PLACUSZKI DLA NIEJADKA

NALEŚNIKI BEZGLUTENOWE Z KASZKI JAGLANEJ

SUFLET Z KASZĄ MANNĄ

KASZKOWIEC CZEKOLADOWY

SEZAMOWE CIASTECZKA Z KASZEK DLA DZIECI I EKSPANDOWANYM RYŻEM

CZEKOLADOWA KASZKA JAGLANA Z JABŁKIEM I MARCHEWKĄ

NUGGETSY WARZYWNE Z DYNI BEZGLUTENOWE

ŚMIETANKOWA ZUPA JARZYNOWA Z KASZĄ

DELIKATNE KOTLECIKI BEZGLUTENOWE

Bibliografia:

Czerwińska D. (2009): Charakterystyka żywieniowa kasz, Przegląd Zbożowo – Młynarski, 53, 11, 12-13.

Dziechciarz P., Gieruszczak – Białek D., Horvath – Stolarczyk A. i in. (2021): Schemat żywienia niemowląt w 1. roku życia. Standardy Medyczne, Pediatria, 18, 805 – 822.

Kunachowicz H. i in.: Tabele składu i wartości odżywczej żywności, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2017.

Szajewska H. i in. (2016): Karmienie piersią. Stanowisko PTGHiŻD. Standardy Medyczne, Pediatria, 13, 1, 9 – 24.

Weker H., Barańska M.: Żywienie niemowląt i małych dzieci. Zasady postępowania w żywieniu zbiorowym. Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2014, 10 – 17.

Zarzecka K., Gugała M., Mystkowska I. (2015): Wartość odżywcza i prozdrowotna gryki siewnej, Problemy Higieny Epidemiologicznej, 96, 2, 410 – 413.

Zarzecka K. i in. (2018): Odżywcze i prozdrowotne właściwości ziarna owsa i przetworów owsianych, Kosmos, 67, 2, 409 – 414.

https://www.helpa.pl/pytania-i-odpowiedzi ; dostęp dnia 23.04.2024

https://www.hildegarda.pl/orkisz/ ; dostęp dnia 23.04.2024

https://demeter-polska.pl/demeter-znak-jakosci/ ; dostęp dnia 24.04.2024

Artykuł jest opublikowany w magazynie gotuj w stylu eko.pl Nr 29 Jesień 2024