09 / 11 / 2021

Ekologiczne ryby i zrównoważone rybołówstwo

Ekologiczne ryby i zrównoważone rybołówstwo

Akwakultura to forma gospodarki polegająca na hodowli wybranych organizmów wodnych, głównie ryb, w naturalnych lub sztucznych zbiornikach wodnych. Produkty z akwakultury są pozyskiwane ze specjalnie przeznaczonych do celu tego hodowli, zamiast z naturalnych ekosystemów.

EKOLOGICZNE RYBY - TO ZNACZY JAKIE?

Aby rybę można było nazwać “ekologiczną” i sprzedawać ją pod taką nazwą musi ona pochodzić z hodowli spełniającej wiele wymogów, określonych w aktach prawnych. Gospodarstwo, w którym są hodowane ryby musi uzyskać certyfikat, potwierdzający wdrożenie i przestrzeganie prawnych wymogów stawianych ekologicznej akwakulturze. Certyfikat taki wystawiany jest przez jednostkę certyfikującą, uprawnioną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

W JAKICH WARUNKACH MUSZĄ BYĆ HODOWANE EKOLOGICZNE RYBY?

Ekologiczny chów ryb ma pozytywny wpływ na ochronę przyrody i wspieranie jej bioróżnorodności. Jednym z najważniejszych aspektów jaki powinien zostać spełniony w ekologicznej hodowli ryb to zapewnienie im dobrostanu, czyli odpowiedniej przestrzeni do bytowania i żerowania. Ekologiczna hodowla ryb zakłada określoną gęstość obsady, czyli wagę żywych zwierząt na metr sześcienny wody w dowolnym momencie ich życia. Oznacza to, że ryby hodowane w sposób ekologiczny mają dużow więcej przestrzeni życiowej w porównaniu z rybami chowu konwencjonalnego. Dopuszczalna gęstość obsady jest różna w zależności od rodziny ryb i rodzaju wód (morskiej lub słodkowodnej). Woda w ekologicznej akwakulturze powinna być dobrej jakości, z temperaturą, zawartością tlenu i oświetleniem dostosowanym do wymogów danego gatunku ryby. W przypadku ryb słodkowodnych rodzaj dna powinien być możliwie zbliżony do dna występującego w warunkach naturalnych, zaś w przypadku hodowli karpia dno powinna stanowić naturalna gleba.

W ekologicznej hodowli ryb stan ich zdrowia podlega okresowemu monitoringowi przez lekarza weterynarii. Sprawdzane są uszkodzenia płetw i inne zranienia, tempo wzrostu czy zachowanie.
Dba się o to, by wszelkie czynności wykonywać ostrożnie, przy użyciu odpowiednich narzędzi oraz z zachowaniem ściśle określonych procedur. Ogranicza się je także do niezbędnego minimum, aby uniknąć uszkodzeń fizycznych ryb i ich stresu.

Hodowcy ekologicznych ryb zobowiązani są zachować naturalny cykl produkcji, bez jego przyspieszania, przy maksymalnym wykorzystaniu naturalnej produktywności stawów. Do nawożenia stawów używa się jedynie obornik lub nawozy zielone. W trakcie cyklu produkcyjnego ryb nie wykorzystuje się genetycznie modyfikowanych organizmów oraz hormonów.

ŻYWIENIE

Pokarm ryb hodowanych w ekologiczny sposób powinien zapewniać im zdrowie i zaspokajać ich indywidualne potrzeby żywieniowe. Przepisy określają, aby podstawą pożywienia było środowisko naturalne, czyli to, co jest dostępne w stawach i jeziorach. W sytuacji, gdy naturalne zasoby nie są wystarczające
ryby można karmić ekologicznymi paszami roślinnymi, granulatem roślinnym, paszami mineralnymi lub wodorostami morskimi. Ryby mogą być również dokarmiane ekologicznymi, nieprzetworzonymi zbożami takimi jak jęczmień, owies, pszenica i pszenżyto, nasionami roślin strączkowych czy kukurydzą. Pokarm dla ryb mięsożernych stanowić może mączka rybna, olej rybny lub fragmenty (okrawki) ryb pochodzące z ekologicznych akwakultur lub pozyskane ze zrównoważonego rybołówstwa.

RYBY Z EKOLOGICZNEJ AKWAKULTURY

Do najczęściej hodowanych ryb w ramach ekologicznej akwakultury zaliczyć możemy: łososie, karpie, pstrągi, amury i dorady Sklepy z żywnością ekologiczną oferują ryby hodowlane np. w postaci świeżej, wypatroszone, w formie filetów ze skórą czy płatów. Ryby z hodowli ekologicznej są dostępne także w wersji wędzonej na zimno lub na ciepło, popularne są także wędzone plastry, często z dodatkiem np. koperku.

RYBY Z EKOLOGICZNEJ AKWAKULTURY, A RYBY ZE ZRÓWNOWAŻONEGO RYBOŁÓWSTWA

Zasadnicza różnica między powyższymi pojęciami polega na tym, iż ryby z ekologicznej akwakultury pozyskiwane są ze specjalnie przeznaczonych do tego celu hodowli, natomiast ryby ze zrównoważonego rybołówstwa pozyskiwane są z naturalnego środowiska: mórz i oceanów. Zrównoważony połów (w odróżnieniu od zwykłych połowów ryb morskich i oceanicznych) w mniejszym stopniu wpływa na ekosystem, pozostawiając więcej dzikich ryb w morzach i oceanach oraz sprzyja innym zwierzętom w nich żyjącym. Można powiedzieć, że są to połowy, które nie zaburzają naturalnej równowagi w ekosystemie. Połowy muszą utrzymywać się na poziomie zapewniającym ciągłość populacji danego gatunku. Rybacy muszą stosować się do odpowiednich przepisów i zmieniających się warunków środowiskowych np. zmiany liczebności ryb danego gatunku.

Najbardziej rozpoznawalnym standardem dla zrównoważonych połowów dziko żyjących populacji ryb i owoców morza jest certyfikat MSC (Marine Stewardship Council). Rybołówstwo otrzymując certyfikat MSC zyskuje możliwość dostarczania ryb i owoców morza na coraz liczniejsze rynki, które oczekują produktów z niebieskim logo MSC.

Restrykcyjne wytyczne dotyczące nadawania certyfikatów MSC dają pewność, że cały proces - od łowiska do sklepu, jest monitorowany, a ryby, które trafiają na nasze stoły, pochodzą z pewnego, identyfikowalnego źródła. Innym rodzajem certyfikatu wskazującym na zrównoważone połowy jest islandzki certyfikat IRF (Iceland Responsible Fisheries). Logo IRF na produktach pochodzących z islandzkiego przemysłu rybnego potwierdza, iż wyrób spełnia wymagania rynku w zakresie zrównoważonego pozyskiwania ryb i owoców morza. Niektóre produkty rybne ze zrównoważonych połowów dotyczą min.: tuńczyka (np. białego, żółtopłetwego, bonito), śledzia, sardynek, sardeli, dorsza, łososia, makreli, kałamarnic, małż.

Kamila Koźniewska - Dyrektor Departamentu Jakości Bio Planet S.A.

PRZEPISY :

TERRINA Z ŁOSOSIA I KREWETEK