
Por

Por (Allium porrum) jest powszechnym i szeroko stosowanym składnikiem żywności. Zawiera szereg substancji bioaktywnych, dzięki którym wspiera leczenie wielu chorób. Niestety bardzo często po ugotowaniu wywaru warzywnego lub rosołu trafia do kosza, choć można go z korzyścią dla zdrowia wykorzystać: zjadając go, dodając do pasztetu, pasty, zupy, kremu, sałatki, surówki lub koktajlu. Pora na pora jest przez cały rok.
CHARAKTERYSTYKA I WARTOŚĆ ŻYWIENIOWA
Por jest rośliną dwuletnią, odporną na niskie temperatury, która nie tworzy twardej cebulki, jak czosnek czy cebula. Część jadalną stanowi gruba, biała łodyga, o ostrym smaku i zapachu. Pory są nieco słodsze niż cebula i mają kremową konsystencję po ugotowaniu. Istnieje wiele odmian pora, które różnią się wielkością liści, długością łodygi, barwą oraz smakiem.
Por charakteryzuje się niską kalorycznością, zawiera zaledwie 61 kcal w 100 g produktu oraz ma niski indeks glikemiczny (IG = 15). Jest dobrym źródłem węglowodanów (14,2 g/100 g produktu), błonnika pokarmowego, witamin (A, K, E, C, z grupy B, foliany), składników mineralnych (mangan, miedź, żelazo, cynk), związków polifenolowych (kwasy fenolowe, flawonoidy – kemferol, kwercetyna). Ponadto, jest bogaty w związki siarki, saponiny i garbniki.
Tabela odżywczych pora:
Zawartość witamin |
||||||||
A (uq) |
C (mg) |
E (mg) |
K (uq) |
B1 (mg) |
B2 (mg) |
B6 (mg) |
PP (mg) |
B5 (mg) |
1670 |
12 |
0,92 |
47 |
0,06 |
0,03 |
0,23 |
0,4 |
0,14 |
Zawartość składników mineralnych |
|
|||||||
Wapń (mg) |
Magnez (mg) |
Fosfor (mg) |
Potas (mg) |
Selen (uq) |
Fe (mg) |
Cynk (mg) |
Mangan (mg) |
Miedź (mg) |
59 |
28 |
35 |
180 |
1 |
2,1 |
0,12 |
0,48 |
0,12 |
SYROP Z PORA NA INFEKCJE
W walce z infekcjami górnego odcinka układu oddechowego stosuje się syrop z pora, który wykazuje działanie wykrztuśne.
Syrop z pora na kaszel i ból gardła
Składniki:
por – 1 szt.
miód lub cukier – 3 łyżki
słoik (wyparzony wraz z pokrywką)
Przygotowanie:
Pora myjemy i odcinamy zielone części, resztę ścieramy na tarce lub szatkujemy. Przekładamy do słoika, zalewamy miodem lub zasypujemy cukrem, zamykamy i potrząsamy. Odstawiamy do puszczenia soku na kilka godzin. Przecedzamy syrop do sterylnego szklanego pojemnika i przechowujemy w lodówce.
Dawkowanie:
3–5 razy dziennie po 1 łyżce, dzieci po 1 łyżeczce
PRZECIWWSKAZANIA
Chociaż por wykazuje wiele prozdrowotnych właściwości, niektórzy powinni go unikać:
• kobiety ciężarne – por może powodować wzdęcia i zgagę;
• kobiety karmiące;
• osoby z problemami trawiennymi, wrzodami, zgagą i zaburzeniami funkcji wątroby – por zawiera duże ilości olejków eterycznych.
ZASTOSOWANIE KULINARNE
Por znalazł szerokie zastosowanie w kuchni. Może być spożywany w różnej postaci: na surowo, gotowany, duszony, pieczony, smażony. Najczęściej wykorzystuje się go jako składnik zup (głównie rosołu, zup warzywnych), tart, sosów, surówek, sałatek, dipów oraz farszów i zapiekanek.
CZY WIESZ, ŻE…
• Bulion z pora łagodzi objawy kaca.
• Por uważany jest za afrodyzjak i wspomaga płodność u mężczyzn.
• Por jest jednym z symboli narodowych Walii.
Marta Kowalska - Departament Jakości Bio Planet
Bibliografia:
Jarosz M. i in. (2020): Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, 171 – 316.
Shahrajabian M. H. i in. (2021): A Review of Leek (A. ampeloprasum L.), an Important Vegetable and Food Ingredient with Remarkable Pharmaceutical Activities, Pharmacognosy Communications, 11, 1, 9 – 12.
Xie T. i in. (2023): Functional Perspective of Leeks: Active Components, Health Benefits and Action Mechanisms, Food Nutrition, 12, 17, 3225.
https://fdc.nal.usda.gov ; dostęp dnia: 08.09.2024
Przepisy:
ALZACKA TARTA Z GRUSZKAMI I OLEJEM ORZECHÓW WŁOSKICH
FIOLETOWA ZUPA KALAFIOROWA PEŁNA ANTYOKSYDANTÓW
ZUPA POROWO - BROKUŁOWA Z CHIPSAMI Z PIECZAREK
Artykuł jest opublikowany w magazynie gotuj w stylu eko.pl Nr 30 Zima 2024/25
Aby dodać komentarze
musisz być zalogowany.