Kulinarny recykling

Co roku 22 kwietnia obchodzimy Światowy Dzień Ziemi. Tego dnia większość instytucji, szkół i przeszkoli organizuje akcje dbania o zieleń, sadzenia drzew, czy sprzątania okolicy. Już od najmłodszych lat uczymy się, jak ważne dla naszego zdrowia i zachowania harmonii na świecie jest czyste środowisko. Jednak na co dzień w domowym zaciszu również możemy zatroszczyć się o naszą planetę. Wystarczy zastosować kilka prostych zasad, które pozytywnie wpłyną na środowisko i dodatkowo zasobność naszego portfela!

Najlepiej zacząć od kuchni! To właśnie tam często marnujemy duże ilości żywności. Jak temu zapobiec?

Poniżej przedstawiamy kilka prostych zasad.

1. Unikaj kupowana na zapas.
Pamiętaj, aby kupować tylko to, czego aktualnie potrzebujesz. Gromadzenie większych zapasów żywności, szczególnie tej świeżej, np. chlebów, serów, jogurtów może spowodować, że nie zdążysz ich zjeść i będziesz zmuszony część wyrzucić.

2. Pilnuj daty przydatności do spożycia.
Jeżeli robisz zakupy na dłuższy okres czasu pamiętaj, aby układać je w szafkach i lodówce głębiej w kolejności od tych, które mają najdłuższą datę przydatności do spożycia i mogą poczekać.

3. Planuj posiłki.
Planowanie posiłków i robienie listy zakupów to podstawa. Dzięki temu będziesz mieć pewność, że w Twojej kuchni znajdzie się tylko to, czego potrzebujesz i wykorzystasz do przygotowania posiłków na kilka dni. Dzięki temu niczego nie zmarnujesz.

4. Odpowiednio przechowuj żywność.
Jeżeli będziesz przechowywać żywność zgodnie ze wskazówkami na opakowaniach, dłużej zachowasz jej świeżość. W przypadku produktów nieprzetworzonych lub niespakowanych nie jest to już takie proste. Ich odpowiednie ułożenie w lodówce pozwoli kontrolować Ci przydatność do spożycia.

Poniżej wskazówki, jak układać produkty w lodówce i szafkach kuchennych.

- Górne półki w lodówce – panuje na nich najwyższa temperatura, dlatego układaj na nich produkty, które nie wymagają mocnego chłodzenia, np. nabiał, sery, masło, jaja, jogurty, konfitury.

- Środkowe półki w lodówce – są idealnym miejscem do przechowywania świeżego mięsa lub produktów mięsnych. Możesz na nich umieścić również przygotowane przez siebie potrawy, ale zawsze w zamkniętych garnkach lub pojemnikach najlepiej szklanych.

- Dolne półki w lodówce (szuflady) - to miejsce na warzywa i owoce. Jest w nich nieco wyższa wilgotność, niż w pozostałych częściach lodówki i przypomina warunki piwniczne.

- Drzwi lodówki – w tym miejscu możesz przechowywać wszelkie słoiki, napoje oraz soki. Zdarza się również, że niektóre oleje roślinne (lniany) wymagają przechowywania w lodówce i to jest dla nich odpowiednie miejsce.

- Pamiętaj również, że nie wszystkie warzywa i owoce wymagają przechowywania w lodówce. Owoce tropikalne, jabłka, gruszki, pomidory, ziemniaki, cebulę oraz ogórki przechowuj w temperaturze pokojowej.

- Oleje oraz produkty z dużą ich zawartością trzymaj w szczelnie zamkniętych (najlepiej szklanych) pojemnikach, z dala od słońca. Wysokie temperatury mogą powodować ich jełczenie.

Jeżeli zostaną Ci niewykorzystane produkty lub po przyniesieniu do domu uznasz, że czegoś kupiłeś na dużo zawsze możesz je ZAMROZIĆ.

To dobry sposób na przechowywanie żywności, która po niedługim czasie mogłaby trafić do kosza. Dotyczy to zarówno:

pieczywa (które zamrożone świeże wyśmienicie smakuje po jego rozmrożeniu), najlepiej zamrażać pieczywo podzielone na kromki, wtedy możemy wziąć tyle kromek ile jest mam potrzebnych i podgrzać je jeszcze zamrożone na patelni na małym ogniu, w tosterze lub piekarniku;

mięsa (niektórzy twierdzą, że nabiera kruchości i delikatności w smaku);

owoce (jagodowe (porzeczki, jagody, maliny), pestkowe (wiśnie, czereśnie, morele), banany) - możemy je wykorzystać do kompotów, koktajli i lodów

warzywa (korzeniowe i liście - umyte i pocięte, przygotowane już do użycia) 

5. Wykorzystuj „resztki”
Nie zawsze to, co wyrzucasz do śmieci musi tam trafić. Zastanów się, czy żywność lub resztki, które lądują w koszu mogą się jeszcze do czegoś przydać. W ten sposób nie tylko zadbasz o środowisko, ale również sporo zaoszczędzisz.

Kilka sposobów na wykorzystanie „resztek”

- gotując rosół nie wyrzucaj mięsa - wykorzystaj je do np.: do pierożków:

Pierożki z mięsem na sposób azjatycki

- nie wyrzucaj ugotowanych warzyw, przyrządź z nich sałatkę jarzynową, pasztet lub omlet:

! Omlet z warzywami z bulionu

Wegańska sałatka jarzynowa 

lub 

Pasztet z warzyw z rosołu 

..................................................................................................................................................................................

- obierki warzywne (wcześniej dokładnie myjemy warzywa a korzeniowe szorujemy) , gałązki lub „końcówki” warzyw wkładaj do woreczka i zamrażaj, gdy uzbiera się ich wystarczająca ilość będą stanowić świetną bazę bulionu,

! Bulion warzywny z wakame i szałwią

lub

Szybki rosół 

...................................................................................................................................................................................

- po wyciśnięciu soku z warzyw i owoców nie wyrzucaj pulpy, może stać się składnikiem ciasteczek, burgerów wegetariańskich lub dodatkiem do tradycyjnych kotletów a nawet ciast i ciasteczek:

! Ciasto marchewkowe bez pieczenia

Marchewkowe babeczki - kulinarny recykling

lub

Owocowe ciasteczka z ciecierzycy

................................................................................................................................................................................
- jeżeli przygotowujesz domowe mleka roślinne zachowaj resztki po jego odsączeniu, mogą posłużyć do koktajli, upichcenia deserów, np. placuszków:

Placuszki owsiane - kulinarny recykling

! Kokosanki zero waste

lub wykonać wykwintne ciasto 

Sernik z migdałów, słonecznieka i rodzynek

A tu wykorzystana pulpa z marchewki i z kokosa:

! Ciasteczka marchewkowo kokosowe

.............................................................................................................................................................................

- końcówki napoczętych warzyw wykorzystaj do przygotowania farszu, np. do tortilli lub zapiekanych warzyw:

Bezglutenowe tortille z warzywami 

lub

Tortilla z kapusty

...................................................................................................................................................................................

- z chleba, który nie jest pierwszej świeżości zrób tosty lub grzanki:

! Grzanki do zupy

lub

Tosty z serem mozzarella

..................................................................................................................................................................................

- wysuszone i zmielone w młynku skórki cytrusów mogą urozmaicić smak ciast i herbat:

Babeczki pomarańczowe

.................................................................................................................................................................................

- gdy w szafce zalegają Ci bakalie, a w lodówce resztka ciast lub innych słodyczy zrób bajaderkę, zapiekankę:

Orzechowe bajaderki z niespodzianką

! Zapiekane owoce z grzankami z drożdżówki 

lub 

Domowe zdrowe bounty

 ................................................................................................................................................................................

Gdy w szafce masz końcówki różnych kasz, możesz to wszystko zmieszać i przygotować np.:

Bezglutenowy chleb bez drożdży, zakwasu i mąki 

lub 

Chleb bez mąki  lub

! Chleb samo ziarno gdzie wrzucasz te nasiona i pestki, które akurat zalegają Ci w szafkach

...............................................................................................................................................................................

- Pozostałości makaronu możesz zapiec lub poddusić z warzywami, owocami lub przygotować orzeźwiającą sałatkę: 

! Makaronowa sałatka z fetą, oliwkami i pomidorami 

..................................................................................................................................................................................

- gdy w sezonie mamy jakiegoś produktu zbyt dużo możemy zawsze go PRZETWORZYĆ, z pomocą przyjdą nam słoiki, sokowniki lub zwykły garnek, w którym możemy zagotować produkt z dodatkiem słodu lub soli (w roli konserwanta) wlać do wyparzonych słoików i odwrócić do góry wieczkiem aby słoiki się zamknęły. W ten sposób możemy

• z różnego rodzaju owoców wyprodukować kompoty: 

Kompot wieloowocowy na zimę

• dżemy (które wykorzystamy jeszcze w sezonie nie czekając do zimy)

Dżem 

Możemy równiez najpierw wycisnąć sok z owoców, zawekować go a następnie z pulpy pozostałej wykonać dżem:

! Sok i dżem jabłkowo - śliwkowy z sokownika

................................................................................................................................................................................

- z ogórków aby się nam nie zmarnowały i nabrały zupełnie innych walorów smakowych możemy naprędce wykonać:

Ogórki małosolne 

lub 

! Ogórki kiszone 

Właściwie możemy zakisić większość warzyw i owoców, które sądzimy, że nie przejemy. Zmienią one nie tylko swój smak ale również nabierają dodatkowych walorów zdrowotnych (kiszonki to naturalne probiotyki).

To jedynie kilka sposobów na wykorzystanie w kuchni resztek jedzenia lub nadprogramowych produktów w sezonie. Wystarczy uruchomić kreatywność, a gotowanie z resztek może przerodzić się w niezłą zabawę!

Istnieją również inne sposoby wykorzystywania resztek jedzenia, czy tzw. organicznych odpadów.

Zmielone skorupki jaj nałożone na zmywak pomogą usunąć przypalenia z każdego garnka, a przy tym nie podrażnią naszej skóry.

Skórka z banana może posłużyć, jako domowy wybielacz do zębów – należy przez 2 minuty wewnętrzną częścią wmasowywać ją w zęby i gotowe! Co ciekawe liście kwiatów doniczkowych czyszczone w ten sam sposób nabiorą błysku. Skórka z banana ma również inne zastosowanie – pocięta na kawałki i zakopana wokół rośliny odstrasza mszyce. 

Obierki po warzywach i owocach można wykorzystać do przygotowania domowego kompostu. To szybki i tani sposób na wartościowy nawóz. Wystarczy wybrać miejsce osłonięte od wiatru, ułożyć warstwę gałązek, na to warstwę ziemi, a następnie odpadki. Co jakiś czas całość, przemieszaĆ, przesypać ziemią i wzbogacić, np. o przejrzałe owoce lub bakterie kompostowe.

Istnieje wiele sposobów wykorzystania resztek jedzenia lub terminujących się produktów. Nie potrzebujemy dodatkowych urządzeń, czy funduszy, aby samemu je spożytkować. To samo dotyczy firm z branży spożywczej, które bardzo często przeznaczają produkty z krótkim terminem ważności do Banków Żywności. To miejsce, w którym zbierana jest żywność i przekazywana potrzebującym. W ten sposób pomagamy innym, nie marnujemy jedzenia i dbamy o środowisko.